COPYRIGHT NOTICE: The content of this website, including text and images, is the property of The Nietzsche Channel. Reproduction in any form is strictly prohibited. © The Nietzsche Channel. De
Laertii Diogenis fontibus. REPRINT: © The Nietzsche Channel, 2011. III. De Demetrio Magnete. Quo acriore studio homines docti hac aetate in philosophiae historiam inquisiverunt, eo magis mirandum est, quod nemo adhuc dedita opera et peculiari instituto de Laertii fontibus disseruit. Quid id fieri potuerit, aegre sane intellegas, cum praeclaro nuper exemplo patefactum sit, quanto opere talis disquisitio, dummodo probe institueretur, universis antiquitatis studiis prodesse posset. Laertium enim notum est singulis philosophorum vitis homonymorum indices adiecisse: quos unde sumpserit, nemo iam dubitat, postquam Scheurleeri beneficio certaque ratiocinatione id effectum sit, quod coniecerat Ionsius p. 12, Valentinus Rose p. 41 adfirmaverat: Demetrii Magnetis Bk"(:"Jg\"< Bgk Ò:T<b:T< hos omnes suppeditasse indices. Conf. Guilielmi Antoni Scheurleeri Amstelodamensis disput. de Demetrio Magnete. Lugd. Bat. MDCCCLVIII. Hac re probata ansam nacti sumus, qua plures homines litteratos, poetas, artifices, musicos certis temporibus adsignemus, quorum memoria prorsus videbatur oblitterata. Hi enim indices nunquam illius Demetrii aetatem superant, cuius auctoritatem ipse Laertius duobus locis antestatur. Sat autem commode huc convenit, quod in Demetriorum tabula V. 83-85 huis Magnetis nomen non comparet, hac ipsa absentia inter alios praeminens. Vt vero ea dicam, quae in Scheurleeri disputatione desidero, haec habeas. Cum enim Laertius non solum in bis indicibus, sed etiam in ipsis philosophorum vitis ad Demetrium auctorem idque multo saepius provocet — conf. I. 114. II. 52. 56. 57. V. 3. 75. 89. VI. 79. 84. 88. VII. 31. 169. 185. VIII. 84. 85. IX. 15. 27. 35. 36. X. 13. — in promptu est eum, qui indices ex homonymorum volumine desumpsit, etiam vitas ex eodem fonte locupletasse: quis autem hoc fecerit, utrum Laertius an eius auctor, suo loco suoque tempore disceptabitur: iam sumamus Laertium. Qui sane non is est, qui unicuique loco, quem ex fontibus suis excerpsit, religiose auctoris nomen adposuerit. Immo gravissimis causis in suspitionem adducimur, in Laertii libro multo maiorem Demetrii partem esse residuam, quam hucusque patefactum sit. Quod etiam Scheurleerus quin senserit, non dubito: at non eo processit ratiocinando, ut certa locorum genera distingueret, quae Demetrio auctori vindicanda essent; sed contentus erat ea omnia colligere, quae ipsius Demetrii nomine insignita deprehenduntur. Hac igitur in parte Scheurleeri opera supplenda est. Vni inprimis loco, qui fere integer aetatem tulit huius Bk"(:"Jg\"l Bgk Ò:T<b:T< distinctam debemus imaginem, cum omnia fere alia pristinam formam copiamque amiserint atque excerptoris manus experta sint. Illum locum insignem Dionysius Halicarnassensis in Dinarchi vita servavit eo quidem consilio, ut industriam suam omnes priores ipsumque Demetrium superantem nobis probaret. Quo instituto factum est, ut Demetriani libri erroribus eximie infecta pars ad nostram aetatem perveniret. At caveamus, ne totum damnemus hac una parva parte perducti. Nam Demetrius in Dinarcheis enarrandis adversa usus est fortuna, cum hoc quidem loco fontibus, quos usurpare consuevit, prorsus destitueretur, parcamque memoriam suo Marte compensare conaretur. Quae vero de suo addiderit, facili opera ex verbis, quae transcribere iuvabit, eruemus: 88 )0:ZJk4@l Ò 9V(<0l Ôl §*@>g (g<XFh"4 B@8L\FJTk, ¦< J± Bgk Jä< Ò:T<b:T< Bk"(:"Jg\ 8X(T< i" Bgk J@bJ@L J@Ø <*kÎl ()g4<VkP@L) i" ßB`80R4< B"k"FPã< ñl Bgk "ÛJ@Ø 8X>T< J4 ik4$¥l, *4gRgbFh0 Jl *`>0lq @Û*¥< *¥ iT8bg4 i" Jl 8X>g4l B"k"hXFh"4 J@Ø <*k`l. §FJ4 *¥ J ßBz"ÛJ@Ø (k"nX<J" JV*g. )g4<VkP@4l *z ¦<gJbP@:g< *z, ô< ¦FJ4< Ò :¥< ¦i Jä< Õ0J`kT< Jä< z!JJ4iä<, Ò *¥ Jl Bgk 5kZJ0< FL<"(0@Pãl (sic Westerm.) :Lh@8@(\"l, Ò *¥ BkgF$bJgk@l :¥< :n@Ã< J@bJ@4<, )Z84@l *¥ JÎ (X<@l, BgBk"(:"JgL:X<@l J@ØJ@ :¥< §B@l, J@ØJ@ *¥ Bk(:", JXJ"kJ@l *z Ò Bgk {?:Zk@L 8`(@< FL<Jghg4ifl. ¦hX8T *¥ BkÎl :Xk@l Bgk ©iVFJ@L *4g8hgÃ< i" BkäJ@< :¥< Bgk J@Ø ÕZJ@k@l. §FJ4 J@\<L< @âJ@l i"J (g J¬< ¦:¬< *`>"< @Û*¥< B@8g\BT< Jl {KBgkg\*@L PVk4J@l, òFJz gÆBgÃ< i" <b ig< ´ B"kX8"Fg<. ¦<hb:0:" (k nXkg4 B4FJ4iÎ< i" FP:" B"<J@*"BÎ< B4h"<`J0J`l (g :¬< @âJTl gÞ »ig4, òFJg B"k4FJV<g4< J@Ãl i@b@LF4 :¬ 88Tl (g(@<X<"4 JÎ Bk(:" ´ ñl "ÛJÎl 8X(g4, i" <@:\Fg4g< < J4l gÛZhg4l gÉ<"4 J@×l ßB@8"$`<J"l JÎ< 8`(@< JÎ< i"J )0:@FhX<@Ll gÉ<"4 J@bJ@L. B@8× (k BXPg4 J@Ø P"k"iJk@l. 88z Ó:Tl J@F@ØJ@< Fi`J@l ¦B4BgB`8"ig<, òFJg J@×l :¥< 88@Ll "ÛJ@Ø 8`(@Ll, FPg*`< B@L ßB¥k >r i" kr Ð<J"l, (<@gÃ< FL:$X$0ig, JÎ< *¥ :¬ (k"nX<J" ßBz "ÛJ@Ø :`<@< ¦ig\<@L <@:\.gFh"4. º *¥ 8X>4l ¦FJ J@Ø )g4<VkP@L iLk\Tl ²h4i¬, BVh@l i4<@ØF" FPg*`< J± B4ik\ :`<@< i" Jè J`<å J@Ø )0:@Fhg<4i@Ø P"k"iJk@l 8g4B@:X<0, J@Ø *¥ B4h"<@Ø i" iLk\@L :0*¥< ¦<*X@LF". In his sane omnia desiderantur, quae ad vitam rhetoris pertinent: unde efficitur nullum Bgk $\T< librum Demetrio in Dinarchi vita contexenda praesto fuisse. Neque difficile est exploratu, cur Dinarchus a vitarum scriptoribus tanto opere neglectus sit. Hi enim unicuique rhetori vel philosopho locum in certa aliqua successione et schola consignabant: si quis vero nulla vi inseri se passus est, in periculum oblivionis abiit. Conf. grammat. in biblioth. Coisl. p. 597. Id quod Dinarcho accidit postumae tamquam Eloquentiae soboli. Vid. de eius magistris Plutarch. p. 850. Dionys. Dinarch. 2. Cuius memoriam Demetrius non nisi ex pinacographis repetere poterat, qui eius necessario mentionem fecerunt. His igitur illum numerorum errorem, quem Dionysius acerbe perstringit, imputaremus, nisi alia ratiocinatio nos maiore uti cautione iuberet. Quid quod Dionysius incredibilem illum numerum >r i" kr ut ficticium neque pinacographorum memoria innisum his verbis significat i" B8h@l 8`(T< ()0:ZJk4@l) gÉBg< @Û*g< Jä< ** Fb:nT<@<, gÆ *gà ** *¥ J@Û<"<J\@<. Quae etsi valde mutila esse largimur, tamen nullam aliam ac diximus vim habent, cum Dionysius, antequam Dinarchi vitam composuit, et Callimachi et Pergamenorum indices se inspexisse ipse narret. Vnde tandem illum numerum Demetrium sumpsisse putabimus nisi ex indicibus aut Alexandrinis aut Pergamenis? Si mihi credis et ex his et ex illis hanc in rationem, ut numeros orationum, quas notatas in utriusque bibliothecae indicibus invenit, computando in unam summant coniungeret. Quod ideo conicio, quod Dionysius ex LXXXVII LX tantum orationes genuinas esse statuit. Has LXXXVII cum apud Demetrium non invenisset, aut e Callimachi aut Pergamenorum indicibus deprompsit: cum autem in ingenti CLX orationum numero etiam has LXXXVII latere veri sit simillimum, eosdemque indices Demetrius usurpaverit, quos Dionysius, B@k\"< hac via videmur solvere, ut hos pinacographos LXXXVII, illos LXXIII notasse statuamus, Demetrium autem summam fecisse, cum diversas diversis bibliothecis orationes Dinarchi nomine ferri vidisset. Verum hoc quidem quocunque modo se habet, illud tenendum est Demetrium, si fontibus destitutus paucissima notare cogeretur, unam rem utique notasse, scripta puto. Quod ex totius Ò:T<b:T< libri indole et consilio sponte intellegitur. Cum enim Demetrius cognominum hominum litteratorum in dies augeri numerum variosque errores ex hoc Ò:T<L:\"l fonte repetendos esse vidisset — conf. Ionsius p. 12 et Val. Rose de Arist. libr. ord. p. 27 — , ita ut libri multi diversis non quidem nominibus, sed hominibus ab indoctis doctisque tribuerentur, separatim de hac Ò:T<L:\ agere ac suum cuique restituere instituit, adprime pinacographorum opera adiutus. Hoc quod necessario e Demetriani libri consilio est consectarium, reliquiis eius aperte confirmatur. Quae quamquam a breviatore nimis in artum coactae sunt, saepissime tamen indicum vestigia retinent. Veluti II. 64 !ÆFP\<0l — *gbJgk@l Ò Jl JXP<"l (g(k"nãl Jl Õ0J@k4iVl. II. 3 z!<">4:X<0l — Ôl *g8nl LÊÎl µ< J@Ø Jl z!8g>V<*k@L BkV>g4l (g(k"n`J@l. II. 83 z!k\FJ4BB@l — *gbJgk@l Ò J Bgk z!ki"*\"l (g(k"nfl. V. 35 z!k4FJ@JX80l — @â i" *4i"<4i@ nXk@<J"4 8`(@4 P"k4X<Jgl. Jk\J@l Bgk z384V*@l BgBk"(:"JgL:X<@l. JXJ"kJ@l BkÎl JÎ< z3F@ikVJ@Ll B"<0(Lk4iÎ< <J4(g(k"nfl — ªiJ@l (g(k"nfl Bgk B@40J4il — Ð(*@@l — @â nXkgJ"4 JXP<0 Bgk B8g@<"F:@Ø
E Demetrii igitur libro omnes illos indices,1 quos Laertius vitis philosophorum subiunxit censeo esse repetendos: exceptis Platonis Democritique indicibus, qui Thrasyllo adsignandi sunt auctori. De quibus vide infra. Iam via parata est, qua id, quod in Scheurleeri libello iure desideravimus, facillime possit suppleri. Cum enim saepissime apud Laertium Demetrii nomen aut excidisse aut omissum esse veri sit simillimum, certum iam iudicium tenemus, quo duce Demetrio sua restituamus. In his enim Laertii partibus, quae certissime Demetrio debentur, i. e. in homonymorum et librorum indicibus hi excitantur Demetrii fontes
En igitur Demetrii fontes eosque ditissimos Hermippum, Callimachum, Sotionem, Satyrum, Sosicratem, Hieronymum, Antigonum Carystium, Panaetium, Apollodorum, alios. Atqui idem scriptores etiam in vitis, ad quas componendas constat Demetrium esse adhibitum, saepissime excitati inveniuntur. Ergo omnia eorum testimonia censeo e Demetrio Magnete in Laertium fluxisse: qua re perspecta tamquam in arcem totius de Laertii fontibus quaestionis intravimus. Quanto vero opere sententia mea eo confirmetur, quod illi scriptores saepius una vel deinceps excitantur, ei intellegent, qui ex citandi ratione aliquid conligere didicerunt. Veluti I. 38 Apollodorus in chronicis — Sosicrates, Demetrius Magnes. Duris. I. 68 Sosicrates — Satyrus — Herodotus. I. 74. 75 Duris — Apollodorus — Sosicrates. I. 82 Satyrus — Duris — Satyrus. I. 95. 96 Sosicrates, Herodotus — Aristippus Bgk B"8"4l JkLnl. I. 101 Sosicrates — Hermippus. cf. I. 106. — I. 119 Andron — Eratosthenes — Duris. II. 13 Hermippus — Hieronymus. II. 26 Satyrus — Hieronymus. III. 2. 3 Apollodorus — Hermippus — Neanthes. IV. 45 Hermippus, Demetrius — Apollodorus. V. 2. 3. 4 Hermippus — Demetrius — Aristippus. V. 58 ss. Apollodorus Demetrius. V. 78 Hermippus — Heraclides in Sotionis Epitome, Demetrius. V. 89 Demetrius — Hippobotus — Hermippus. VI. 13 Neanthes — Sosicrates. VII. 184 Sotion, Hermippus — Apollodorus — Demetrius. VIII. 40 Heraclides in Satyri Epitome — Hermippus — Hippobotus — Heraclides. VIII. 51. 55 Hippobotus — Timaeus — Hermippus, Eratosthenes, Apollodorus — Satyrus — Heraclides in Epitome. VIII. 58 ss. Hieronymus — Heraclides — Hieronymus — Neanthes — Satyrus — Apollodorus — Satyrus — Timaeus — Aristippus, Satyrus — Heraclides. VIII. 69 Hermippus — Hippobotus. VIII. 72 Timaeus, Hippobotus — Neanthes. VIII. 86 Callimachus — Sotion. IX. 26. 27 Heraclides in Satyri Epitome — Demetrius. — X. 14 Apollodorus — Hermippus. Eo igitur ventum est disputationis, ut maximam Laertii partem uni deberi Demetrio Magneti iudicaremus. Sed non licet ratiocinando progredi, antequam quaestioni illi non responderimus gravissimae, quis esset scriptor, cuius B\<"i"l Demetrius integros recipere soleret: nisi quod eos nonnumquam collatis aliorum indicibus correxit et supplevit. Quem scriptorem non possumus indagare nisi Aristippi, Aristonis, Diogenis consideratis indicibus. Aristippi igitur libri hunc in modum enumerantur, ut e quattuor diversis B\<">4 desumpti videantur. II. 84. I) J@Ø *¥ 5Lk0<"Ï i@Ø n48@F`n@L nXkgJ"4 $4$8\" Jk\" :¥< ÊFJ@k\"l Jä< i"J 74$b0<, BgFJ"8:X<" )4@<LF\å. «< *¥, ¦< ø *4V8@(@4 BX<Jg i" gÇi@F4<, @Ê :¥< z!Jh\*4, @Ê *¥ )Tk\*4 *4"8XiJå (g(k"::X<": quorum index sequitur. II) §<4@4 *¥ i" *4"Jk4$ä< "ÛJ`< n"F4< «> (g(k"nX<"4. III) @Ê *z @Û*z Ó8Tl (kVR"4, ô< ¦FJ4 i" ETF4ikVJ0l i" A"<"\J4@l Ò {C`*4@l. IV) i"J *¥ ETJ\T<" ¦< *gLJXkå ¦FJÂ< "ÛJè FL((kV::"J" JV*g: quae secuntur. Quae scripsi, partim e coniectura scripsi. Codices enim exhibent @Ê *z @Û*z Ó8Tl (kVR"4q ô< ¦FJ4 i" ETF4ikVJ0l Ò {C`*4@l. i"J *¥ ETJ\T<" ¦< *gLJXkå i" A"<"\J4@< ¦FJÂ< "ÛJè FL((kV::"J" JV*g. Mirum sane, quod hoc solo loco Sosicrati Rhodus patria adsignatur: in quo tamen non haererem, nisi gravior offensio accederet, in i" A"<"\J4@< vocabulis posita. Quid quod aperto scimus testimonio Panaetium omnes Socraticorum dialogos ut spurios damnasse exceptis Platonis, Xenophontis, Antisthenis, Aeschinis; de Phaedonis autem et Euclidis dubitasse. Quod cum ita sit, Panaetius in numero eorum habendus est, qui "ÛJÎ< @Û*z Ó8Tl (kVR"4 adfirmabant. Qua re restitui: ô< ¦FJ4< i" ETF4ikVJ0l i" A"<"\J4@l Ò {C`*4@l. Delapsa enim sunt i" A"<"\J4@l vocabula in sequentem lineam. Hanc igitur habe corruptionis viam imagine expressam.
Panaetius haud raro Ò {C`*4@l appellatur ut ab Athenaeo 556b, (634c cf. Epiph. adv. Haeres. III. 9. Suid. s. v. A@8X:T<. Nihil igitur scripsisse Aristippum Sosicrates et Panaetius censent: quo iudicio adversantur pinacographis, qui ante eos scripserunt velut Sotioni. Sotion autem ipse ab illo indice, qui loco primario adfertur, discrepat, quod XIV dialogos aut ut spurios damnat aut ignorat, VI autem plures exhibet quam ille. Consentit vero de aliis VI. Aperto quidem testimonio non potest disceptari, uter index aetate prior sit, utrum Sotionis an anonymi. Sed si nostram sequimur observationem, novis pinacographorum curis studiisque numerum genuinorum scriptorum semper esse minutum: non dubito, quin Sotionis index iunior sit quam alter. Id quod optime probatur Diogenis indicibus VI. 80. I) nXkgJ"4 *z "ÛJ@Ø $4$8\" JV*g: quae secuntur. II) ETF4ikVJ0l *z ¦< Jè BkTJå Jl *4"*@Pl i" EVJLk@l ¦< Jè JgJVkJå Jä< $\T< @Û*¥< gÉ<"4 )4@(X<@Ll n"F\<. J Jg Jk"(å*Vk4V n0F4< Ò EVJLk@l M48\Fi@L gÉ<"4 J@Ø !Æ(4<ZJ@L, (<Tk\:@L J@Ø )4@(X<@Ll. III) ETJ\T< *z ¦< Jè ©$*`:å J"ØJ" :`<" n0F )4@(X<@Ll gÉ<"4: quae secuntur. In promptu est Sosicratem, Satyrum, Sotionem reiecisse indicem principe loco exhibitum, hunc ita, ut quaedam damnaret, quaedam probaret, quaedam suppleret, illos ut omnia spuria haberent coniecturamque adderent de tragoediarum, quae Diogenis nomine ferebantur, auctore. Eadem fere ratio in Aristonis indicibus dispicitur VII. 163. I) $4$8\" *z "ÛJ@Ø nXkgJ"4 JV*g: quae secuntur. II) A"<"\J4@l *¥ i" ETF4ikVJ0l :`<"l "ÛJ@Ø Jl ¦B4FJ@8Vl n"F4, J *¥ 88" J@Ø Bgk4B"J0J4i@Ø z!k\FJT<@l. Priori igitur indici e Panaetii Sosicratisque sententia gravissimus inhaerescit error ex Aristonum Ò:T<L:\ natus. Tribus igitur testimoniis innisi adfirmamus fuisse iam ante Satyri, Sotionis, Sosicratis aetatem philosophorum B\<"i"l, quamvis saepius aut lacunosos aut erroribus infectos. Cuius fuerint hi indices, non est incertum. Erant Callimachi eiusque discipuli Hermippi. Illum philosophorum indices in ingenti B4<ViT< thesauro confecisse res ipsa suadet probantque aperta testimonia Laert. IX. 22. Harpocrat. s. v. }3T< Suid. s. v. 5"88\:"P@l — B\<"> Jä< )0:@ik\J@L FL<J"(:VJT<. Hermippum autem vitis etiam indices inseruisse, haec produnt consignata documenta: Laert. VIII. 88 (+Ü*@>@l) (kVR"l J@Ãl Æ*\@4l B@8\J"4l <`:@Ll òl n0F4< ~+k:4BB@l ¦< JgJVkJ® Bgk Jä< ©BJ F@nä<, i" FJk@8@(@b:g<" i" (gT:gJk@b:gg<" i" ªJgkz JJ" >4`8@(". Laert. VIII. 85 (X(k"ng (M48`8"@l) *¥ $4$8\@< «< Ó n0F4< ~+k:4BB@l 8X(g4< J4< Jä< FL((k"nXT< A8VJT<" JÎ< n48`F@n@< B"k"(g<`:g<@< gÆl E4ig8\"< BkÎl )4@<bF4@< é<ZF"Fh"4 iJ8. Plin. nat. hist. XXX. 1. 4 Hermippus, qui de ea (magica) arte diligentissime scripsit — indicibus quoque voluminum eius positis — Theophrasti Bgk nLJä< ÊFJ@k\"l libro septimo in Vrbinate subscribitur: 1g@nkVFJ@L Bgk nLJä< ÊFJ@k\"l JÎ Z. ~+k:4BB@l *¥ Bgk nkL("<4iä< i" B@4T*ä<, z!<*k`<4i@l *¥ Bgk nLJä< ÊFJ@k\"l. Theophrasti fragm. metaphysico subscribitur: J@ØJ@ JÎ $4$8\@< z!<*k`<4i@l :¥< i" ~+k:4BB@l (<@@ØF4<. @Û*¥ (k :<g\"< "ÛJ@Ø Ó8Tl BgB@\0<J"4 ¦< J± <"(k"n± Jä< 1g@nkVFJ@L $4$8\T<. Theophrasti indicem Laertianum Vsenerus in Anal. Theophr. p. 24, Aristotelis Heitzius p. 46 ss. Hermippo vindicant auctori. Postquam docuimus fuisse in Hermippi $\@4l etiam indices, restat ut de ratione, quae inter hos $\@Ll et Callimachi B\<"i"l intercesserit, disseramus. Vt a Callimacho proficiscamur, eum constat e Suidae testimonio B\<"i"l Jä< ¦< BVF® B"4*g\ *4"8":RV<JT< i" ô< FL<X(k"R"< confecisse in libris CXX. In quo numero quae vis insit, miror quod nemo, ne Wachsmuthius quidem, exponit. Toto vero caelo erravit, qui hunc numerum nescio quibus caussis motus in it i" *z mutandum esse censuit in Philol. vol. V. p. 433. Si quis eruere studet, quibus partibus generalibus illi catalogi bibliothecae Alexandrinae constiterint: ei proficiscendum erit ab illis partibus, quas scriptores veteres nominatim antestantur. Hae sunt I) <"(k"n¬ Jä< Õ0J@k4iä< Athen. 669a II) <"(k"n¬ Jä< B@40:VJT< Etym. M. s. v. B\<"> cf. Wachsmuthius2 in Phil. XVI. Heckerus quaest. Call. p. 29. III) B\<"> B"<J@*"Bä< FL((k"::VJT< Athen. 643c, 244a. Certissima coniectura addimus IV) <"(k"n¬< ÊFJ@k4iä< Athen. 70a et V) <"(k"n¬< n48@F`nT< scil. FL((k"::VJT<, cuius plura sunt relicua cf. Wachsmuthius p. 659. Iam totum orbem diversorum scriptorum emensi sumus, quem Callimachi B\<"igl amplexi sunt. Sexta enim pars neque usquam indicatur, neque quo in argumento versata sit, cogitari potest. En igitur bibliothecae catalogum in quinque partes dissectum: quarum unaquaeque ad litterarum ordinem erat digesta, ut omnium temporum consuetudo et res ipsa suadet. Iam si mihi credis, numerus CXX librorum ita est intellegendus, ut unicuique parti spatium concessum sit XXIV librorum, quisque autem liber unam contineat litteram. Nemo vero, qui bibliothecarum et catalogorum non est nescius, in hac re offendet, quod ambitum singulorum librorum necessario fluctuasse dico. Totius autem catalogi ratio hac ante oculos ponitur descripta tabella:
Hermippus autem, qui Titulum ipsum illius Callimachi catalogi vitis suis praefixit, Callimachi vestigiis videtur anxie institisse, ita ut tot generales partes distingueret quot Callimachus, id ille quidem mutans, quod non ad litterarum, sed ad temporum ordinem homines litteratos enumeravit. Id quod e Dionysii Halicarnassensis testimonio ($4@(kVn@4 Westerm. p. 200) et ex aliis indiciis conligere licet. Hoc autem loco etiam quaestio de Hermippi aetate perstringenda est, de qua ne verbum quidem adicerem, nisi nuper ab Augusto Nauckio omnia iam pridem expedita temere transvorsum acta essent. Qui in Philol. vol. V. p. 694 ita disputavit: "Der Cyniker Menippus ist bedeutend jünger als irgend ein Schüler des Callimachus. Da Menippus Sclave war, so werden wir nicht fehlgreifen, wenn wir dessen Erwähnung zu dem Buche Bgk Jä< ¦< B"4*g\ *4"BkgRVJT< *@b8T< ziehen. Nach Suidas s. v. ~!$kT< und ~+k:4BB@l ist aber dies Buch dem Berytier Hermippus beizulegen. Hieraus dürfte sich dann weiter ergeben, dass Diogenes Laertius, der den Hermippus durchgängig d. h. mehr als 30 mal ohne irgend eine nähere Bestimmung seiner Person citirt, auch an allen übrigen Stellen den Berytier im Sinne hat, dass demnach der Callimacheer der Berytier ist." Haec tota ratiocinatio inde proficiscitur, quod de victu et morte Menippi VI. 99 Hermippi auctoritas excitatur. At sane largimur videri Hermippum de Menippo Gadarensi Meleagri aequali loqui, sat longo totius saeculi intervallo a Callimacho eiusque discipulis remoto: si quidem recte Oehlerus in proll. ad Varr. Sat. p. 42 ss. floruisse eum demonstravit circiter olympiadem centesimam sexagesimam. Haec enim apud Laertium VI. 99 extant: J *¥ $4$8\" "ÛJ@Ø B@88@Ø i"J"(X8TJ@l (X:g4 i" J4 ÇF@< J@Ãl 9g8gV(k@L J@Ø i"Jz "ÛJÎ< (g<@:X<@L, n0F *z ~+k:4BB@l º:gk@*"<g4FJ¬< "ÛJÎ< iJ8. Hoc igitur uno loco innixus eo progressus est Nauckius ut Hermippum Callimacheum Berytium esse adfirmaret. Esto quod ille sumpsit: qui fieri potuit, ut Hermippum Berytium Hadriani aequalem excitarent homines multo antiquiores veluti Iosephus contra Apionem (B@88@ *¥ J Bgk "ÛJ@Ø [ALh"(`k@L] ÊFJ@kZi"F4 i" J@bJT< ¦B4F0:`J"J`l ¦FJ4< ~+k:4BB@l, <¬k Bgk BF"< ÊFJ@k\"< ¦B4:g8¬l) vel Dionysius Halicarnassensis de Isaeo c. 1 (@Û*¥ (k Ò J@×l :"h0Jl [scil. Isocratis] <"(kVR"l r+k:4BB@l) vel Demetrius Magnes Laert. VIII. 85. 88 vel Sosicrates La. I. 106 (òl n0F4 ETF4ikVJ0l ~+k:4BB@< B"k"J4hX:g<@l). In promptu igitur est, Callimacheum Hermippum i. e. eum, qui Pythagorae, Isocratis eiusque discipulorum vitas scripsit, floruisse ante Iosephum, Dionysium, Demetrium, Sosicratem itaque non posse cum Berytio confundi. Iam ad Laertii locum redeo, ubi Hermippi de Menippo testimonium adfertur. Errorem alicubi latere indicavit Roeperus in Philol. XVIII. p. 420 ex Menipporum Ò:T<L:\ ortum, cuius similes designavit in Luciani schol. pisc. tom. IV. p. 97 Iac. Icaromenipp. I. p. 196 Iac. At desunt certa indicia, quibus talis error prodatur. Immo si animum advertamus ad haec VI. 95: :"h0J" *z "ÛJ@Ø (i. e. Metroclis, Theophrasti Cratetisque discipuli) 1g`:$k@J@l i" 58g@:X<0l, 1g@:$k`J@L )0:ZJk4@l Ò z!8g>"<*kg×l, 58g@:X<@Ll I\:"kP@l z!8g>"<*kg×l i" z+Pgi8l z+nXF4@l. @Û :¬< 88 i" z+Pgi8l 1g@:$k`J@L *4Zi@LFg<, @â 9g<X*0:@l, Bgk @â 8X>@:g<. ¦(X<gJ@ i" 9X<4BB@l E4<TBg×l ¦< "ÛJ@Ãl ¦B4n"<Zl: ecce tenemus Menippum Metroclis discipulum, Cynicum. Huius igitur vitam describere voluit Laertius vel eius auctor: quod consilium hac re luculenter adparet, quod de Menedemo post Menippum agit i. e. primum de Menippi Metroclis discipulo, dein de Menedemo Theombroti sectatore, qui Metroclem audiverat. Observavit igitur temporum ordinem. Iam vero cum materiem conquireret ad Menippi vitam conscribendam, Demetrium Magnetem usurpavit, qui hanc Menipporum seriem exhibet: (g(`<"F4 *¥ 9X<4BB@4 ª>BkäJ@l Ò (kVR"l Bgk 7L*ä< i" =V<h@< ¦B4Jg:`:g<@l, *gbJgk@l "ÛJÎl @âJ@l, Jk\J@l EJk"J@<4ig×l 5k iJ8. Demetrius autem, ut consuevit, de morte Menippi Hermippum consuluit, qui ei narratiunculam illam suppeditavit, quae VI. 100 scripta extat. Veruum ut difficilem illum Laertii locum expediamus: non fere plus quam duarum litterarum mutationem nobis sumimus et unius vocis supplementum, si hoc a Laertii manu profectum esse conicimus: J@Ãl 9g8gV(k@L J@Ø i" "ÛJ@Ø (g<@:X<@L iL<4i@Ø. Sedantur igitur hac ratione omnes turbae, quas Nauckius excitavit. Consentimus autem de Hermippi aetate prorsus cum Prellero, qui eum paullo post annum 204 a. Ch. scripsisse statuit. Quem terminum ut arctioribus circumscribamus finibus, hanc habeas scriptorum seriem, qui ita inter se secuntur: Hermippus post 204 scripsit. Sotion ante Heraclidem Lembum floruit, qui eius *4"*@Pl in artum coegit. Satyrus Aristarchi discipulus ante eundem Heraclidem Lembum floruit. Hi tres scriptores indices vitis philosophorum subiunxerunt diversum quisque consilium secuti. Hermippus enim Callimachos indices integros ut videtur tecepit. Sotion autem eidem Peripateticorum cui Hermippus scholae addictus indices singulatim examinavit, correxit, a spuriis, quantum potuit, liberavit, nova bibliothecae incrementa notavit et addidit. Satyrus vero si recte video #\@Ll suos esse voluit <J4(k"n¬< BkÎl {+k:\BB@L #\@Ll: ac princeps conatus est ik4J4ifJ"J@< Aristarchei ingenium probans ad omnia Diogenis et Aristippi libros hgJZFgTl signa adponere. Qua in iudicii severitate convenit ei saepius cum Panaetio Cratetis discipulo — qui etiam de Anaxagora ut notissimi dicti ·*g4< ÓJ4 h<0JÎ< ¦(X<<0F" auctore consentiunt conf. La. II. 13. Plut. de ira cohib. II. p. 463 Wytt. Aelian. V. H. III. c. 2. — qui Pergamenos n48@F`nT< B\<"i"l confecisse videtur: cuius i"<`<" de dialogis Socraticis iam attigimus. Confer Plut. Cimon. p. 431. Plut. Arist. vit. p. 335c. p. 319a. Athen. 556b Arist. Ran. Schol. 1539. Anthol. I. 44. 4. Erraverunt, qui tales adnotationes ad Panaetii Bgk "ÊkXFgT< librum referebant: quoniam quidquid hoc titulo Bgk "ÊkXFgT< insignitum erat veluti Theodori Clitomachi Panaetii Eratosthenis Hippoboti Apollodori scripta, non ad philosophiae historiam, sed ad ipsam philosophiam pertinere probare possum, hoc loco non probo. Vltimo loco inter scriptores, qui rei pinacographicae operam navarunt, habendus est Sosicrates incertae aetatis sed idem ante Demetrium Magnetem. Fortasse est Alexandrinus ille Academicus, cuius mentio fit ut Aristonis Alexandrini discipuli in altera coll. voll. Herculan. I. p. 183. IV. De Demetrio Dioclis fonte. Eandem, quam Valentinus Rose et Scheurleerus probarunt, sententiam nos quoque amplectimur, omnes illos homonymorum indices in Laertii historia extantes ex uno fonte desumptos uni Demetrio Magneti vindicandos esse auctori. Restat quidem scrupulus ex quodam octavi libri loco natus, quem nemo adhuc probe expedivit quemque opus est expediamus, ne totius sententiae fides auferatur. VIII. 46 (g(`<"F4 *¥ ALh"(`k"4 JXJJ"kgl Bgk J@×l "ÛJ@×l Pk`<@Ll @Û B@8× Bz 88Z8T< BXP@<Jgl. gÉl :¥< 5k@JT<4VJ0l JLk"<<4iÎl <hkTB@l, ªJgk@l M84VF4@l FT:"Fi0JZl [8g\BJ0l òl n"F\ J4<gl], Jk\J@l -"ib<h4@l, JXJ"kJ@l "ÛJÎl @âJ@l @â n"F4< gÉ<"4 JB`kk0J" Jl n48@F@n\"l ["ÛJä< *4*VFi"8@l], ¦nz @â i" JÎ !ÛJÎl §n" B"k@4:4"iÎ< gÉ< JÎ< $\@< µ8hg<. ?Ê *¥ i" 88@< <*k4"<J@B@4Î< {C0(Ã<@< (g(@<X<"4 n"F ALh"(`k"<, ?Ê *¥ i" 88@< <*k4"<J@B@4Î< {C0(Ã<@< (g(@<X<"4 n"F ALh"(`k"< BkäJ@< *@i@Ø<J" ÕLh:@Ø i" FL::gJk\"l ¦FJ@PVFh"4 i" 88@< <*k4"<J@B@4Î< EV:4@< i" ªJgk@< ÕZJ@k" :@Ph0kÎ< i" Æ"JkÎ< 88@< J Bgk iZ80l (g(k"n`J" i" J4<" Bgk {?:Zk@L FL<JgJ"(:X<@< i" ªJgk@< )Tk4i BgBk"(:"JgL:X<@< ñl )4@<bF4@l ÊFJ@kgÃ. En rem valde mirabilem! Duos diversos deprehendimus cognominum Pythagorarum indices, hunc sex Pythagoras, illum quattuor continentem. Vtrum ad Demetrii revocabimus memoriam? At quanta fide omnino est probatum alterum utrum ex hoc quem significavimus fonte fluxisse? Quid? Demetriumne in quattuor primis Pythagoris constitisse notandis putabimus eoque prodiisse socordiae, ut sex neque ei ignobilis exciderent? An hoc forte maiore cum probabilitatis specie cogitari potest, eum his sex solis locum in indicibus consignasse atque ipsum philosophum neglexisse? Minime quidem: ab his duabus viis eisdem fere rationibus avocamur. Ergo neque hic neque ille index Demetrio imputandus est? Ergo aliunde sumpti sunt? At si hoc semel factum est, qua audacia negabimus id non saepius fieri potuisse. Iam vero nonne factum est de illius sententiae fide, quam professi sumus? An his in rebus enodandis temerius progressi sumus? Ac primum in priore illo indice plura neque obscura adparent vestigia, quae nos de Demetrio auctore cogitare vetant. Si quidem eius Bk"(:"Jg\"< Bgk Ò:T<b:T< constat homines litteratos amplexam esse — id quod totius libri titulo, qui aetatem tulit, probatur — quid quaeso a tali consilio magis abhorret, quam quod in hoc priore indice etiam ALh"(`k"l JLk"<<4iÎl <hkTB@l refertur nullis litteris vel artibus notus. Neque minus est alienum, quod tertio loco adfertur ALh"(`k"l -"ib<h4@l. Dissidet enim a Demetrii more eiusque libri consilio quod excepta patriae notatione omnia desiderantur, quae iure requiruntur, litterarum dico genus, quod excoluit, libri, quibus inclaruit, aetas, qua floruit. Ille Pythagoras Zacynthius erat :@LF4i`l: optime. At dici debuit. Item poscimus, ut de litterarum illius FT:"Fi0J@Ø fama aliquid indicetur: quoniam nemo nisi monitus FT:"Fi0JZ< litteratum fingere solet animo. Quid quod Laertius ipse excerptor ille in aliis rebus neglegentissimus non sibi indulsit talem neglegentiam: caveamus igitur, ne eam Demetrio imputemus. Denique nunquam non fuisse offensioni confiteor, quod hi quattuor Pythagorae, qui priore comprehenduntur indice, aequales dicuntur. Temporum igitur affinitas, non litterarum fama eum, qui hunc confecit indicem, movit, ut illos quattuor uno simul loco poneret. Vnde sponte intellegitur, cur JLk"<<4iÎl <hkTB@l et FT:"Fi0JZl huic ordini inserti sint: item est apertum, cur patriae designatio hac in serie omitti debuerit. Vt enim paucis defungar verbis: non tenemus Pythagoras omnium temporum litteratos, sed nobiles coaetaneos cognomines philosophi. Itaque evicisse videmur non cogitandum esse de Demetrio huius prioris indicis auctore. Quamquam id pro certo habemus in genuino Demetrii indice neque philosophum neque musicum defuisse Pythagoram neque forte FT:"Fi0JZ<, cuius 8g4BJ4i FL((kV::"J" Iamblichus de Pythagora c. S. memorat. Iam eo devenimus, ut alterius indicis fidem et auctoritatem examinemus. Qui duos statuarios, unum rhetorem, unum medicum, duos complectitur historicos. Quorum in enumeratione ea observatur lex, ut eiusdem litterarum generis homines eidem loco adsignentur. Quam legem in plurimis Laertii homonymorum indicibus licet dispicere. Si igitur ad forman huius indicis spectamus, eum cum Demetrianis valde congruere non negabimus. In hac sola re adhuc haeremus, quod ille tantopere a Demetrii eruditionis copia abhorret, ut neque musici neque ipsius philosophi mentio fiat. At non est, cur haereamus, dummodo verba, quibus ille index incipit, recte interpretemur: @Ê *¥ i" 88@< — n"F ALh"(`k"<. Laertius igitur hos solos Pythagoras ex altero indice enotavit, quorum in priore nondum mentio facta erat: ita ut alterum indicem non possimus in pristinam formam revocare nisi nominibus Pythagorae philosophi, musici, aliorum e priore suppletis. Vt enim dicam, quod sentio: quo iure priorem indicem nihil cum Demetrio commune habere probatum est, eo alter index eidem est adiudicandus. Iam quaestio nos manet, unde tandem ille prior desumptus esse videatur. Ne in hac quidem re Laertius nos destituit: qui cum alterius indicis ultimum Pythagoram JÎ< )Tk4i BgBk"(:"JgL:X<@< memoraverit, nullo verbo interiecto in hunc modum pergit: z+k"J@FhX<0l *¥ n0F4, i"hÎ i" M"$TkÃ<@l ¦< J± Ï(*`® B"<J@*"Bl ÊFJ@k\"l B"k"J\hgJ"4 J@ØJ@< gÉ<"4 JÎ< BkäJ@< ¦<JXP<Tl BLiJgbF"<J" ¦B Jl Ï(*`0l i" JgJJ"k"i@FJl Ï8L:B4V*@l i@:ZJ0< i" 8@Lk(\*" n@k@Ø<J". ¦iik4h<"\ Jg ¦i Jä< B"\*T< i" P8gL"FhX<J" "ÛJ\i" Bk@F$<"4 J@×l <*k"l i" <4iF"4. *08@Ø< *¥ J@ØJ@ J@ÛB\(k"::" iJ8. Quid? Favorinumne putemus Pythagoram JÎ< )Tk4i BgBk"(:"JgL:X<@< clarissimum fuisse pugilem censuisse? Minime quidem: qui secundo adiuti casu disertum Laertii tenemus testimonium Favorinum in omnigena historia de Pythagora philosopho athletarum nutritore narrasse VIII. 12 7X(gJ"4 *¥ i" BkäJ@l ikX"F4< FiF"4 h80Jl — i"hVBgk Ò "ÛJÎl M"$TkÃ<@l ¦< Ï(*`® B"<J@*"Bl ÊFJ@k\"l n0F\<. @Ê *¥ ALh"(`k"< 8g\BJ0< J4< J@ØJ@< F4J\F"4 JÎ< Jk`B@<, :¬ J@ØJ@<. Qua igitur ratione Laertiani loci sedandae sunt turbae? Nihil simplicius: dummodo concedas Eratosthenis de primo pugile Pythagora testimonium a Laertio ex Favorini B"<J@*"B± ÊFJ@k\ petitum esse: id quod apertis verbis indicatur. Idem autem Favorinus in hoc quem diximus libro etiam indicem nobilium Pythagorarum dederat: sicut ex illo Gellii capite discimus, quod supra tractavimus, XIIII. VI. 3: "At quae ibi scripta erant pro Iuppiter mera miracula! quo nomine fuerit, qui primus grammaticus appellatus est, quot fuerint Pythagorae nobiles, quot Hippocratae." Iam vero ille prior homonymorum index, in quo diversae originis sat adparent vestigia, nomine Pythagorae philosophi finitur illius quidem, cuius gymnasticas et athleticas artes Favorinus effert, interposito illo altero indice. In promptu est, quo tendam: neque quisquam, si haec omnia reputaverit, nobiscum facere dubitabit. En igitur originem totius loci tabula, ut soleo, expressam:
Hoc ipso igitur Laertii loco, quo primum totius disputationis fundamentum destrui videbatur, iam pro bono et strenuo utimur nostrae causae patrono. Nihil enim apertius, quam Laertium semel et contra consuetudinem duos e diversis haustos fontibus dedisse indices, hunc quidem inde desumptum, unde omnes ceteros deprompsit indices, illum ex Favorini omnigena historia. Favorinus autem non enumeraverat omnes Pythagoras, sed ut Gellii verbis probatur nobiles tantum et aequales. Quamquam autem nonnulli ex nobilium numero etiam litterarum laude florebant, certo tamen non omnes litterati erant nobiles eidem. Iam in aperto est, cur Favorinus in quattuor solis Pythagoris notandis substiterit atque in hanc seriem etiam JLk"<<4iÎ< <hkTB@< illum iniecerit. Vltimo loco Favorinus philosophum posuit eundem pugilem athletamque. Iam videamus, quae sint ex probatis consectaria. Cum duorum indicum prior Favorino tanta confidentia vindicandus sit, quanta alter abiudicandus, cum hic alter cum aliis apud Laertium omnibus tantopere concinat, quantopere prior ab eis recedat: hos ipsos omnes indices facere non possumus quin ex Favorino non esse haustos statuamus, certe non e Favorini omnigena historia. Minimum enim sumere malimus, quam temeraria conclusione certae ratiocinationis viam derelinquere. Eis igitur separatim respondebimus, qui rationibus nostris concessis de Favorino indicum auctore cogitare non desinunt. Qui unam sibi viam munire possunt neque hanc tutissimam. "Esto, inquient, quod tibi videtur. Id restat, ut Laertium dicamus indices ex Favorini B@:<0:@<gb:"F4 desumpsisse. Neque nosmet hac in re testimonio sumus destituti I. 79 (X(@<g i" ªJgk@l A4JJ"iÎl <@:@hXJ0l, òl n0F4 M"$TkÃ<@l ¦< B@:<0:@<gL:VJT< BkfJå i" )0:ZJk4@l ¦< Ò:T<b:@4l. Ôl i" :4ikÎl Bk@F0(@kgbh0." Id quidem lubentissime concedo Favorino homini "memoriarum veterum exsequentissimo" Demetrii Magnetis librum et notum et usurpatum fuisse. Hoc existimo nihil tanto opere ab B@:<0:@<gL:VJT< natione, quam veteres observaverunt, abhorrere, quanto indicem homonymorum atque omnino indicem quemlibet. Semper enim tenendum est, usum i. e. Pkg\"< et commemorationem i. e. B@:<0:`<gL:" solo ambitu, non notione inter se discrepare. Priscianus in praeexercit. Keil III. p. 433 "interest autem inter usum et commemorationem hoc quod usus breviter profertur, commemorationes vero, quas Graeci B@:<0:@<gb:"J" vocant, longiores sunt." Ac profecto quis est, qui indicem insertum vel Xenophontis Memorabilibus vel Valerii Maximi animo informare possit? Ex aliorum autem B@:<0:@<gL:VJT< reliquiis, quae aetatem tulerunt velut ex Sereni, quas Ioannes Stobensis servavit, nemo aliam sibi informabit imaginem atque nosmet fecimus. Quae si recte disputavimus, actum est de Favorino indicum cognominum fonte. Eo igitur redimus, ut duas solas patere vias iudicemus, quibus illi indices in Laertium irrepere possint. Aut enim e Demetrii Magnetis libro iam Diocles Magnes agros suos inrigaverat: quem Laertius descripsit. Aut ipsi Laertio in vitis contexendis praesto fuit Demetrii volumen. Iam quaerendum est, utra sententia propius ad veritatem accedat: atque inde proficiscendum, ubi pedes in primo capite consistere iussi. Quantum Laertius Diocli deberet, ibi dictum est magis divinare licere quam certis circumscribere finibus. Iam ultro progrediendum est, postquam de altero Laertii fonte, quem ipse exhausit, certiorem nancti sumus cognitionem, Favorini dico variam historiam et B@:<0:@<gb:"J". E quo videmur effecisse Laertium complura sumpsisse adnotamenta veluti inventa, facetias, alia, quibus vitas philosophorum tamquam interpolaret. Non vero Favorinus praecipuarum partium ut indicum, cognominum, placitorum, vitarum, fons habendus est. Quod de homonymorum tabulis hoc capite probatum est. Cum vero is, qui has quas diximus tabulas e Demetrii volumine in usum suum convertit, cum librorum indices tum eas vitarum partes, quas proximo capite Demetrio vindicavimus, simul e Demetrii volumine deprompserit: in hac quaestione tamquam cardo totius disputationis vertitur, utrum Demetrii volumen ipsi Laertio praesto fuerit an Diocli. Dioclis autem liber singularum disciplinarum placita amplexus est: id quod de Stoicorum et Epicureorum placitis primo capite demonstravimus, certa vero ratione etiam de ceteris sectis sumendum est. Quod hanc ob causam pro certo affirmaverim, quod non potest dignosci, unde Laertius philosophorum sententias haurire potuerit nisi ex Dioclis libro. Cur enim eas non e Favorini sumere potuerit, in promptu est. Vt autem ponamus, Laertium Demetrio ipsum esse usum: hic certo eum in talibus rebus, quae a libri Bgk Ò:T<b:T< consilio satis abhorrent, destituit. Accedit, quod de alio Laertii fonte nihil habemus exploratum: immo mox adparebit eum non posse alios usurpasse scriptores. Dioclem vero constat ei Epicureorum et Stoicorum doctrinam suppeditasse: idem de Cynicorum placitis statuendum est VI. 103 Bk@FLB@(kVR@:g< *¥ i" J i@4<± kXFi@<J" "ÛJ@Ãl — kXFig4 @Þ< "ÛJ@Ãl — i" ÓBgk J4<¥l ¦B ETikVJ@Ll, J@ØJ@ )4@i8l ¦B )4@(X<@Ll <"(kVng4 J@ØJ@< nVFiT< 8X(g4<. *gà .0JgÃ< Sed etiam in aliorum placitis certa Diocleae originis deprehenduntur vestigia. Quin adeo Dioclis ipsius fontem nonnumquam licet detegere. Veluti haec omnia quae adscribam Dioclis sunt: id quod concedendum est, cum hoc inprimis loco manifestum Dioclis in Stoicos odium, in Epicurum studium prodatur. VII. 181 i" z!B@88`*Tk@l *¥ Ò z!h0<"Ã@l ¦< J± FL<"(T(± Jä< *@(:VJT< $@L8`:g<@l B"k4FJV<g4< ÓJ4 J z+B4i@bk@L @Æig\ *L<V:g4 (g(k"::X<" i" B"kVhgJ" Ð<J" :Lk\å B8g\T ¦FJ Jä< OkLF\BB@L $4$8\T< n0FÂ< @àJTl "ÛJ± J± 8X>g4. z+Æ (k J4l nX8@4 Jä< OkLF\BB@L $4$8\T< Ólz 88`Jk4" B"k"JXhg4J"4, ig<Îl "ÛJè Ò PVkJ0l i"J"8g8g\RgJ"4 i" J"ØJ" :¥< !B@88`*Tk@l. º *¥ B"kg*kgb@LF" BkgF$ØJ4l "ÛJè òl n0F4 )4@i8l §8g(g< ñl Bg<J"i@F\@Ll (kVng4 FJ\P@Ll º:gk0F\@Ll. Hic Apollodorus Epicuri probavit disciplinam: qua re Diocles ad eius auctoritatem etiam in z+B4i@bk@L B@8@(\, quam decimo libro contra Sotionem scripsit, provocavit X. 10 i" P"8gBTJVJT< i"4kä< i"J"FP`<JT< J0<4iV*g J¬< {+88V*", "ÛJ`h4 i"J"$4ä<"4 *Âl ´ i" JkÂl J@×l Bgk J¬< z3T<\"< J`B@Ll *4"*k":`<J" BkÎl J@×l n\8@Ll, @Ì i" B"<J"P`hg< BkÎl "ÛJÎ< n4i<@Ø<J@ i" FL<g$\T< "ÛJè ¦< J± iZBå, i"hV n0F4 i" z!B@88`*Tk@l. Ô< i" Ï(*@Zi@<J" :<ä< Bk\"Fh"4. )4@i8l *¥ iJ8. Denique alio eiusdem libri loco simpliciter adpellatur z+B4i@bkg4@l: ita ut ab altero Apollodoro Atheniensi, chronicorum scriptore, aperte distinguatur. X. 13 J@ØJ@< [z+B\i@Lk@<] z!B@88`*Tk@l ¦< Pk@<4i@Ãl ;"LF4nV<@Ll i@ØF"4 n0F4 i" Ak">4nV<@Ll. "ÛJ@l *¥ @Ü n0F4< — (Leucippum philosophum extitisse) @ÜJg ~+k:"kP@l, Ô< §<4@\ n"F4 i" z!B@88`*Tk@l Ò z+B4i@bkg4@l *4*VFi"8@< )0:@ik\J@L (g(g<Fh"4. Quod contra Zumptium p. 106 über den Bestand der Philosophenschulen etc. dixi hos diversos Apollodoros miscentem, quorum alter Epicuri, alter Zenonis sectatus est disciplinam. Quo in errore ille nescius Laertii exemplum imitatus est. Iam in promptu est, quo iure ad eundem Apollodorum Epicureum referam I. 60 J@Ãl Jg <hkfB@4l FL<g$@b8gLFg<, J@Ãl Jg <hkfB@4l FL<g$@b8gLFg<, òl n0F4< z!B@88`*Tk@l ¦< Jè Bgk Jä< n48@F`nT< "ÊkXFgT< JV*gq i"8@i("h\"< Óki@L B4FJ@JXk"< §Pg et quae alia secuntur Solonis praecepta. Eadem vel simili formula usus est Laertius vel, ut iam licet dicere, Diocles I. 87 FL<g$@b8gLFg *¥ ô*g (#\"l) I. 92 FL<g$@b8gLg (58g`$@L8@l). Neque dubito, quin idem Apollodorus intellegendus sit II. 2 Jä< *¥ kgFi`<JT< "ÛJè BgB@\0J"4 ign"8"4f*0 J¬< §ihgF4<, ·Bgk Bgk4XJLPg i" z!B@88`*Tk@l Ò z!h0<"Ã@l. At Ò:T<L:\ falsus Laertius sic pergit: ~?l i" n0F4< "ÛJÎ< ¦< J@Ãl Pk@<4i@Ãl Jè *gLJXkå §Jg4 Jl Bg<J0i@FJl Ï(*`0l Ï8L:B4V*@l iJ8. De Apollodoro Epicureo conf. La. X. 25. Quos vero auctores Diocles praeter Apollodorum usurpaverit in vitis philosophorum enarrandis, non simili confidentia eruere possum. Panaetium, Clitomachum, Meleagrum, Hippobotum nomino, qui omnes Bgk "ÊkXFgT< scripserunt atque in his Laertii partibus, quas Diocli vindicavi, excitantur. Iam ad hanc observationem animum advercas, persaepe placita philosophorum apud Laertium arto quodam vinculo cum scriptorum indicibus cohaerere: cuius rei exempla haec consignata habeas: III. 47 M48@B8VJT<4 *X F@4 *4i"\Tl ßB"kP@bF® i" B"kzÒ<J4<@Ø< J J@Ø n48@F`n@L *`(:"J" n48@J\:Tl .0J@bF® <"(i"Ã@< º(0FV:0< ßB@(kVR"4 i" J¬< nbF4< Jä< 8`(T< i" J¬< JV>4< Jä< *4"8`(T< i" J¬< §n@*@< Jl ¦B"(T(l ñl @Í`< Jg FJ@4Pg4T*äl i" ¦B ign"8"\T< BkÎl JÎ :¬ :@4kgÃ< "ÛJ@Ø Jä< *@(:VJT< J¬< Bgk J@Ø $\@L FL<"(T(¬< iJ8. V. 28 i" J@F"ØJ" :¥< "ÛJè BgBk"(:VJgLJ"4 $4$8\" [z!k4FJ@JX8g4] $@b8gJ"4 *¥ ¦< "ÛJ@Ãl JV*g iJ8. 34. J@88 *¥ i" 88" Bgk B@88ä< BgnZ<"J@, Bgk :"ikÎ< < gÇ0 i"J"k4h:gÃFh"4. J@Ãl (k Ó8@4l n48@B@<fJ"J@l i" gßkgJ4ifJ"J@l ¦(X<gJ@ ñl *8@< ¦i Jä< Bk@(g(k"::X<T< FL((k"::VJT<. VII. 38 §FJ4 :¥< @Þ< "ÛJ@Ø (-Z<T<@l) i" J Bk@(g(k"::X<" $4$8\" B@88, ¦< @Él< ¦8V80Fg< ñl @L*gÂl Jä< FJT4iä<. J *¥ *`(:"J" i@4<äl ¦FJ4 JV*g iJ8. VIII. 9 ¦< *¥ J@Ãl Jk4F FL((kV::"F4 J@Ãl Bk@g4k0:X<@4l nXkgJ"4 ALh"(`k@L JV*g i"h@84iäl iJ8. IX. 6 J@F"bJ®< *¥ *`>"< §FPg JÎ Fb((k"::", ñl i" "ÊkgJ4FJl Bz "ÛJ@Ø (g<XFh"4 J@×l i80hX<J"l {/k"i8g4Jg\@Ll. z+*`ig4 *¥ "ÛJè i"h@84iäl :¥< JV*g. IX. 45 i" J"ØJ" :¥< "ÛJè ¦*`ig4. J *¥ $4$8\" "ÛJ@Ø i" 1kVFL8@l <"(X(k"ng i"J JV>4< @àJTl ñFBgkg i" J A8VJT<@l i"J JgJk"8@(\"<. X. 28 Epicuri index. z+B4J@:¬< *¥ "ÛJä< g *@igà ¦ihXFh"4 Bg4kVF@:"4 JkgÃl ¦B4FJ@8l "ÛJ@Ø B"k"hX:g<@l iJ8. Veri est simillimum, hanc conectendi rationem a Diode transiisse ad Laertium: id quod argumento confirmatur, quod vinci nequeat. Inter Epicuri enim indicem et placita, quae Diocli restitui auctori, intercedit mira sane congruentia. Non enim omnes Epicuri libri recensentur, sed electi, cum totus numerus omnes philosophos excepto Chrysippo superaverit. Electi autem sunt XLIV. Is vero, qui doctrinam Epicuri exposuit, ad viginti eius libros saepius provocavit: qui omnes ex illorum XLIV numero sunt. Concedas sane ex CCC Epicuri libris optimos eligere esse docti et in Epicureorum litteris diu versati hominis: iure nostro iam conligimus eum qui electorum indicem confecit et qui doctrinam docte et subtiliter exposuit unum esse eundemque. Atqui doctrinam exposuisse docuimus Dioclem Magnetem. Ergo idem indicem confecit. Iam uno certo testimonio effecimus extitisse iam in Dioclis libro indices: id quod res ipsa suadet. Accedit autem alterum argumentum. Cum indices constet uni Demetrio Magneti deberi, excipiendi sunt Platonis et Democriti, quos Thrasyllus Platonicus Tiberii familiaris confecit. Thrasyllum autem Diocles usurpavit, non misellus ille Laertius. Iam vero in eo est, ut imaginem, quam mihi de Laertii fontibus informavi, distincte possim depingere. Laertius igitur duobus omnimo scriptoribus usus est, Favorino et Diocle. Dioclis librum in artum coegit interpositis nonnullis de Favorino decerptis narratiunculis. Vt igitur brevissime loquar: Laertius est Dioclis ¦B4J@:Z. V. De ceteris Dioclis fontibus. Hanc totam de Laertii fontibus disquisitionem a certa quadam consideratione profecti incohavimus, quae si ab his qui in talibus rebus sapiunt reprobatur, operam nostram necessario prorsus frustratur. Quod non est verendum, dummodo concedatur nostrum de Laertio scriptore iudicum. Multum enim abest, ut Laertius ipse ad fontes radicesque in historia philosophorum componenda redierit; unde res litterariae homini quidem historiam ad criticam artem exigenti depromendae erant, non excerptori tertii p. Chr. saeculi. Luculentis vero testimoniis probatum est ei ad manus fuisse historica nonnulla quae vocant compendia. Quod vero in proximi capitis fine statui Dioclem et Favorinum solos esse eius fontes, non video qua ratione aliorum iudiciis probem nisi talibus compendiis, quotquot apud Laertium excitata extant, una tabula consignatis.
Quarto capite Demetrium non ipsi Laertio sed Diocli ad manum fuisse docuimus: prioribus autem disputationibus apertum est, unde Demetrius doctrinam suam multifariam collegerit. Removendi igitur ex illa tabula sunt Demetrius eiusque auctores Antigonus, Apollodorus, Heraclides, Neanthes, Satyrus, Sotion, Sosicrates, Hieronymus. Neque aliter de Aristippo Bgk B"8"4l JkLnl statuendum est: de quo haec scripsit Valentinus Rose in comment. de ordine etc. p. 114 "Aristippi nomine hominis luxuria famosi librum insigniebant" secutus ille Luzaci iudicium. Quae sententia valde adridet: nihilominus examinemus, quae ex illo libro afferantur. Quid quod V. 3 hic Aristippus de Aristotelis amoribus testis excitatur. Si vero fingimus fraudatorem, quanta eum putabimus fuisse socordia et ignorantia, ut tales errores Aristippo commenticio ingereret. Accedit argumentum ex VIII. 60 depromptum. µ< *z Ò A"LF"<\"l òl n0F4< z!k\FJ4BB@l i" EVJLk@l, ¦kf:g<@l "ÛJ@Ø (z+:Bg*@i8X@Ll). De hoc citandi genere conf. Prellerus ad Polem. p. 146. Mercklinus in Fleckeiseni Annal. Suppl. III. p. 650. O. Jahnius in Mus. Rhen. IX. p. 629. Narrantur igitur illa aut ab Satyro, qui Aristippum descripsit; aut ab Aristippo, qui ex Satyro hausit. Quod ut sumamus: Aristippus erat iunior Satyro ideoque ab Aristippo Socratico sive vero sive ficticio diversus Ò:f<L:`l J4l. Non enim cogitari potest in libro Aristippo supposito nomen Satyri Alexandrini usurpatum esse. Vt vero primum sumamus; Satyri fontem fuisse illum Bgk B"8"4l JkLnl librum; certo in nullo Aristippi librorum indice hic titulus invenitur. Vnde elucet Satyrum eum spurium habuisse itaque ad Aristippi auctoritatem non potuisse provocare: aut de alio cogitasse Aristippo nulla re nisi nomine cum Socratico conveniente. Iterum igitur ad Aristippum Ò:f<L:@< ratiocinando deducimur: quare evolvamus Demetrii indices. In quibus haec scripta extant JXJ"kJ@l (z!k\FJ4BB@l) Ò ¦i Jl <gTJXk"l i"*0:\"l. Hic igitur erat libri Bgk B"8"4l JkLnl auctor, quem tribus prioribus Ò:T<b:@4l nequaquam possumus imputare: id quod Bergkius quoque nupernme affirmavit in poet. lyr. ed. III. p. 617. Aristippus autem Academicus in primo libro de Periandro et Hermia Atarnensium tyranno tradidit, in quarto de Socrate, Xenophonte, Platone, Polemone, Theophrasto, Empedocle: qua re perspecta libri imaginem in hunc modum refingimus
Vltimo vero capite demonstrabitur hunc librum Demetrio non solum notum, sed ad manus fuisse. Simili modo etiam Hippobotus inter Demetrii auctores habendus est: cuius nomen saepius coniunctum cum Demetrio et eius fontibus hanc in rationem usurpatur IX. 40 Ò *¥ )0:ZJk4@l — J"ØJ" *¥ i" {3BB`$@J@l n0F4. V. 89. 90 ñl )0:ZJk4@l 9V(<0l ¦< Ò:T<b:@4l — J"ØJ" *¥ n0F4 i" {3BB`$@J@l. ~+k:4BB@l *¥ — IX. 115 ñl *¥ {3BB`$@J`l n0F4 i" ETJ\T<. VIII. 69 ~+k:4BB@l *X n0F4 — {3BB`$@J@l *X n0F4 — IX. 5 ETJ\T< *X n0F4 — J@ØJ@ *¥ i" {3BB`$@J`l n0F4. Certius argumentum, quam hoc sola ex citandi ratione depromptum, dabitur, ubi etiam de Aristippo Demetrii fonte diiudicabitur. Restant in illa tabula duo nomina, Antisthenis et Alexandri. Si priorem Antisthenem ita coniunctum cum Demetrio videmus IX. 35 n0F *¥ )0:ZJk4@l ¦< Ò:T<b:@4l i" z!<J4FhX<0l ¦< *4"*@P"Ãl: eadem suspitio exoritur, quam de Aristippo et Hippoboto modo indicavimus. Vt igitur ponatur Antisthenem e numero Demetrii fontium esse: opus est eius in Ò:T<b:T< indicibus mentio facta sit. VI. 19 (g(`<"F4 *¥ i" 88@4 z!<J4FhX<g4l JkgÃl. {/k"i8g\Jg4@l gÍl, ªJgk@l z+nXF4@l i" {C`*4`l J4l ÊFJ@k4i`l. Atqui C. Muellerus et Scheurleerus Rhodium scriptorem B@84J4iÎ< Polybii aequalem et adversarium ab hoc successionum scriptore secreverunt. Fuerit igitur idem cum Ephesio. At antequam hoc concedamus, acrius investigandum est, qua ratione z!<J4FhX<0l ¦< *4"*@P"Ãl apud Laertium excitetur. Observamus autem eius testimonium saepius opponi Demetrii Magnetis auctoritati veluti IX. 27 )0:ZJk4@l *X n0F4< ¦< J@Ãl Ò:T<b:@4l JÎ< :LiJk" "ÛJÎ< B@Jk"(gÃ<. z!<J4FhX<0l *¥ ¦< J"Ãl *4"*@P"Ãl n0F4 iJ8. VI. 87. 88 z!<J4FhX<0l ¦< *4"*@P"Ãl — ¦>"k(Lk4FV:g<`< Jg J¬< @ÛF\"< — hk@\F"<J" BkÎl J ©i"JÎ< *4"i`F4" JV8"<J" J@Ãl B@8\J"4l <gÃ<"4 J"ØJ" — n0F *g )0:ZJk4@l Ò 9V(<0l Jk"Bg.\J® J4< B"k"i"J"J\hgFh"4 JÎ k(bk4@< FL<hX:g<@<, gÆ :¥< @Ê B"Ã*gl Æ*4äJ"4 (g<0hgÃg< "ÛJ@Ãl B@*@Ø<"4. gÆ *¥ n48`F@n@4, Jè *Z:å *4"<gÃ:"4. IX. 39 <`:@L *¥ Ð<J@l JÎ< <"8fF"<J" J¬< B"Jkæ"< @ÛF\"< :¬ >4@ØFh"4 J"nl ¦< J± B"Jk\*4, n0FÂ< Ò z!<J4FhX<0l, FL<X<J" ()0:`ik4J@<) :¬ ßBgbhL<@l (g<0hg\0 Bk`l J4<T< nh@<@b<JT< i" FLi@n"<J@b<JT<, <"(<ä<"4 "ÛJ@Ãl JÎ< :X("< )4Vi@F:@<, Ôl BV<JT< Jä< "ÛJ@Ø FL((k"::VJT< Bk@XPg4. i" Bg<J"i@F\@4l J"8V<J@4l J4:0h<"4, :¬ :`<@< *¥ 88 i" P"8i"Ãl gÆi`F4. i" Jg8gLJZF"<J" "ÛJÎ< *0:@F\ J"n<"4 $4fF"<J" ßB¥k J ©i"JÎ< §J0. Ò *¥ )0:ZJk4@l J@×l FL((g<gÃl "ÛJ@Ø n0F4< <"(<ä<"4 JÎ< :X("< )4Vi@F:@<, Ô< :`<@< ©i"JÎ< J"8V<JT< J4:0h<"4. Hac igitur observatione innisi etiam testimonium primo loco adlatum IX. 35 n0F *¥ )0:ZJk4@l ¦< Ò:T<b:@4l i" z!<J4FhX<0l ¦< *4"*@P"Ãl ita interpretamur, ut consensum putemus significari duorum scriptorum, qui ceterum diversam exhibuerint memoriam. Iam vero mittimus illum obscurum Ephesium et cogitamus de alio Antisthene, qui post Demetrium floruit. Atqui Phlegon in Mirab. 3 provocat ad Antisthenem Peripateticum quendam. Quem eundem esse, qui apud Plin. in nat. hist. XXXVI. 12 excitetur, probare possum. Quo loco omnes, qui de pyramidibus scripserunt, hi recensentur "Herodotus, Euemerus, Duris Samius, Aristagoras, Dionysius, Artemidorus, Alexander Polyhistor, Butorides, Antisthenes, Demetrius, Demoteles, Apion." Hos rectissime C. Muellerus chronologico ordine sequi statuit: unde Antisthenem de pyramidibus i. e. de mirabilibus scribentem adparet inter Alexandrum Polyhistorem et Apionem Tiberii aequalem floruisse. Demetrium enim illic excitatum nemo confundat cum Magnete: immo idem est, qui Athenaeo teste p. 680a Bgk Jä< i"Jz !Ç(LBJ@< scripsit. De quo ut in transitu moneam, mirum in modum ab hominibus doctis erratum est ut a Dalecampio in auct. ind. ad Athen, et a Schweighaeusero vel a C. Muellero III. p. 208. Cogitaverunt enim hic de Demetrio Scepsio, ille de Demetrio Byzantio, tertius de illo Demetrio, qui sub Ptolemaeo Philopatore floruit et ab Alexandro Polyhistore compilatus est cf. pr. a. 1. Clem. Alex. p. 146. En igitur Antisthenem Peripateticum inter Alexandrum et Apionem florentem! Nonne hic est noster successionum scriptor, praesertim cum constet Peripateticos inprimis hoc genus litterarum excoluisse velut Hermippum Peripateticum, Sotionem Peripateticum: cum praeterea hoc e Laertio VI. 77 demonstrari possit eum non fuisse Stoicum, sed eis infensum. Aperui igitur si recte video novum Dioclis fontem: nam quis est, qui hunc Antisthenem ab ipso Laertio esse ursurpatum coniciat? In toto tabula iam remanent Diocles, Favorinus, Alexander Polyhistor, quorum duos priores ipsi Laertio praesto fuisse scimus: tertius vero aut Demetrii aut Dioclis aut Laertii fons erat. Qua re in eum acrius inquirendum est. Proficiseimur a philosophorum successionibus, quas Laertius secutus est. Mirum sane est, quod una Stoicorum successio ad ipsius Dioclis tempora perducta est, conf. ind. Laurent. in Herm. vol. I, aliarum vero sectaram multo ante interitum abrumpuntur. Quid quod nec Philo Larissaeus quartae Academiae auctor (v. Cic. Brut. 89. de nat. deor. I. 3, 6) nec Antiochus Ascalonites commemoratur, quem Cicero testatur politissimum fuisse et acutissimum omnium philosophorum. Neque hoc soli casui tribuam, quod Clitomachi mors non narratur. Atqui ipsius Laertii testimonio constat ad Carneadis vitam componendam adhibitum esse Alexandrum ¦< *4"*@P"Ãl. Alexander autem Polyhistor aequalis fuit huius Clitomachi, cuius mors non narratur. In prooemio Laertii impugnantur Peripatetici Hermippus et Sotion, qui graecae philosophiae originem a barbaris repetiverunt. Talia enim studia Alexandriae efflorescebant, quibus postea Clemens Alexandrinus, lustinus Martyr, Eusebius, Theodoretus optime adiuti sunt. Contra Alexandrinos exorsa est schola Pergamena e Stoicis quantum video composita. Stoici sunt Crates, Athenodorus, Panaetius, Alexander Milesius, Polemo, de quo erravit Prellerus p. 9. Veluti cum Alexandrini Pythagorae praeceptorem fuisse statuissent Pherecydem Syrium, Alexander Cratetis discipulus, qui *4"*@Pl suas <J4(k"n¬< BkÎl ETJ\T<@l *4"*@Pl esse voluit — ut Polemo Pergamenus Stoicus contra Istrum Callimacheum, Eratosthenem, Neanthem et Antigonum scripsit — Pherecydem audivisse Pittacum Mitylenaeum i. e. Graecum contendit. Iam in prooemio Laertii initia philosophiae a Graecis quamvis infirmis argumentis repetuntur. Cuius auctor non Peripateticorum sententiam professus Stoicum se prodit: cuius rei etiam hoc extat testimonium, quod Aristoni, ut Panaetius docuerat, abiudicantur omnia scripta praeter epistolas: item quod totius philosophiae in tres partes partitio Stoicum redolet, certe non Epicureum. — Iam hoc facile concedes prooemium a Laertio de Diocle esse haustum, quod uno sed certissimo docebo argumento: I. 21 haec scripta extant: §J4 *¥ BkÎ Ï8\(@L i" ¦i8giJ4iZ J4l "ËkgF4l gÆFZPh0 ßBÎ A@JV:T<@l J@Ø z!8g>"<*kXTl ¦i8g>":X<@L J kXFi@<J"3 ¦> ©iVFJ0l Jä< "ÊkXFgT< iJ8. Si quis ingentem et fere ridiculam de his verbis sententianim copiam — conf. Bruckerus — collegerit, quae hominibus doctis placuerunt, intelleget, quantum ille nimius Laertii suspectus studiis nocuerit. Nemo enim hoc sumpsit Laertium nonnunquam res verbotenus descripsisse, quae optime ad auctoris aetatem quadrarent, non ad Laertii. Potamonem constat Suidae testimonio Augusti Caesaris aetate floruisse. Diocles igitur iure dicere potuit et dixi §J4 *¥ BkÎ Ï8\(@L, non debuit Laertius. At fecit. Quorum similia iam in primo capite attigimus: addimus, quod Apollonides Nicaeensis, qui commentarios in Timonis sillos Tiberio Caesari dedicavit, a Laertio IX. 109 dicitur Ò BkÎ º:ä<, id quod Diocli dicere licuit, non licuit Laertio: nam quis non mirabitur, si quis dixerit "Scaliger, qui ante me floruit." — C. Wachsmuthius quidem aliter iudicat, qui Ò B"kz º:ä< tuetur "municipem nostrum" interpretans: at hoc verba non significant. — Affinia exempla ex aliis eiusdem aetatis scriptoribus petita suppeditant Val. Rose in Anecd. gr. et gr. lat. p. 7. Arist. pseud. p. 712. Westph. ad Plut. de Musica p. 20 ss. Prooemium igitur Diocli vindicandum esse perspeximus: obscurum autem adhuc est, cui Diocles plurimum debuerit. Non enim Epicureum haec omnia sapiunt, sed Stoicum: ergo descripsit Diocles. Quem demonstravimus Demetrium Magnetem et Antisthenem Peripateticum usurpasse: sed ex duobus his illius prooemii lineae non possunt adumbratae esse. Requirimus igitur tertium Dioclis auctorem eumque Stoicum. Hic est Alexander Polyhistor: si quidem z!8X>"<*k@l ¦< *4"*@P"Ãl is est, quem Polyhistorem vocare consuerunt veteres. Hoc quidem omnes praeter Reinesium coniecerunt, probavit nemo. Alexander in *4"*@P"Ãl symbola Pythagoreorum ex eorum commentariis exhibuit: qua re conligimus eundem esse, qui a Clemente Alexandrino p. 131 Sylburg. ita excitetur z!8X>"<*k@l ¦< Jè Bgk ALh"(@k4iä< FL:$`8T<. Iam vero nullum Alexandrum scriptorem novit Clemens praeter Polyhistorem. At testimonium invenimus, quod rem conficit ap. Cyrill. adv. Iul. p. 133 extans z!8X>"<*k@l Ò ¦B\i80< A@8L\FJTk ¦< Jè Bgk ALh"(@k4iä< FL:$`8T<. Iam omnes, ut ita dicam, partes singulis tributae sunt personis: nihil restat, nisi ut tabulae et imaginis artificio exprimamus, quod tot paginis explicare conati sumus. En igitur habe stemma tamquam genealogicum Laertii:
Iam nonnulla per saturam addam ad minores quaestiones expediendas pertinentia, quae in totius disquisitionis conexu et tenore non potuerunt locum habere. Effulgescebat nuper mihi aliisque splendida illa spes ipsum quendum Laertii vel Dioclis fontem aetatem tulisse, cum prior novae coll. voll. Hercul. fasciculus ederetur. Continet enim reliquias libri, qui successionem Academicorum exhibuit usque ad Luculli mortem i. e. usque ad ipsum interitum huius scholae. Iam cognatio quaedam huius libri cum Laertio in aperto est: veluti collatis La. IV. 32 et Herc. vol. p. 179
vel. La. V. 91 Herc. vol. p. 170-173, La. IV. 19 Herc. vol. p. 175, La. IV. 22. vol. Herc. p. 176. At tam mutila et truncata sunt omnia, praeterea ipsius repertoris socordia — conf. Minervinii praefat. — corrupta, ut ne Lynceo quidem contingat, ut ex his flosculis verborum vel syllabarum reconcinnare possit narrationis ordinem. Hoc tamen ex his miseris pannis elici potest errasse Spengelium in Philol. Suppl. vol. II. p. 535 ss., qui fontem Laertii primarium sibi detexisse visus est. Neque ille liber Laertio neque Diocli praesto fuit: id quod demonstratum est, si docuerimus eum esse neque Antisthenis Peripatetici neque Alexandri Polyhistoris *4"*@PZ<. Cum Alexandro autem illa Academicorum *4"*@PZ nihil habet commune, quoniam in ea res narrantur, quas ille superstes videre non poterat. A Peripateticorum autem sententia recedit illa scriptio hac in re, quod Heraclides in ea inter Platonicos et Academicos habetur, cum Sotion eumque secuti scriptores Peripatetici eum scholae Peripateticae adsignaverint. Conf. Krischius Forschung. Quoniam in ea aperte proditur animus Epicureis infestus, id quod iam Spengelius observavit, auctor illius *4"*@Pl neque Peripateticus neque Epicureus erat. Erat igitur aut Academicus aut Stoicus ex illorum serie, qui post Alexandrum Polyhistorem floruerunt. Atqui nihil omnino exploratum habemus de ullo Academico *4"*@Pä< scriptore. Fortasse igitur cogitari potest de Iasone Stoico Posidonii discipulo et successore conf. Suid. s. v. z3VFT<. Hoc vero est verisimile eius libri auctorem sive Iasonem sive alium hausisse ex eisdem fontibus, ad quos omnis fere Laertiana redit memoria, i. e. ex Alexandrinorum commentariis, in primis ex Sotionis *4"*@P"Ãl: unde repeti potest verborum sententiarumque congruentia cum Laertio, quam indicavimus. His missis adnotabo si quae de fontibus secundariis explorata habeo. Primum tota nostra disputatione probatur omnia eorum scriptorum, qui post Dioclem floruerunt, testimonia e Favorini libris fluxisse. Velut, ut paucis defungar exemplis, Phlegon Hadriani libertus I. 111, Sabinus eius aequalis III. 47, Plutarchus Favorini familiaris IV. 4, IX. 60, Epictetus X. 6 excitati hac nostra ratione adhibita non dubium est unde in Laertium transierint. Ab hoc Favorino repetenda est Sexti memoria IX. 87 JÎ< §<<"J@< M"$TkÃ<@l Ð(*@@< (ALkkf<g4@< Jk`B@<) EX>J@l i" !Æ<gF\*0:@l *Xi"J@<, 88 i" JÎ< *Xi"J@< EX>J@l Ð(*@@< n0F4, M"$TkÃ<@l *¥ §<<"J@<. Eidem debemus Iustum Tiberiensem Iosephi aequalem II. 41 excitatum: atque Pamphilen, quam Favorinus diligenter in B@:<0:@<gL:VJT< usum compilavit cf. Steph. Byz. s. v. {C@BgÃl §h<@l @â :X:<0J"4 M"$TkÃ<@l ¦< ¦B4J@: JgJVkJ® Jl A":n\80l. Eodem iure omnes illos scriptores Diocli aequales, qui excitantur apud Laertium, etiam a Diocle usurpatos esse comendo. Id quod iam de Thrasyllo et Apollonide Nicaeensi demonstravimus. Huc referendi sunt Athenodorus Tiberii praeceptor, Nicolaus Peripateticus Augusti familiaris, Philodemus Epicureus Ciceronis aequalis, Didymus P"8iX<Jgk@l. Timonis Phliasii silli ex Hermippi vitis in Demetrii homonymorum indices atque inde in Dioclem fluxerunt. Quod mihi ex his locis elucet X. 2 n0F *¥ ~+k:4BB@l (k"::"J@*4*VFi"8@< "ÛJÎ< (z+B4i@bk@L) (g(g<Fh"4, (g(g<Fh"4 §Bg4J" :X<J@4 Bgk4JLP`<J" J@Ãl )0:@ik\J@L $4$8\@4l ¦B n48@F@n\"< Ä>"4. *4Î i" JÎ< I\:T<" nVFig4< Bgk "ÛJ@Ø iJ8. cf. II. 55 88 i" ~+k:4BB@l — I\:T< *¥ ¦B4FifBJg4 "ÛJÎ< iJ8. VI. 18 Antisthenis indicem ex Hermippo desumptum haec excipiunt i" J"ØJ" :X< ¦FJ4< FL<X(k"Rg<. Ò I\:T< *¥ *4 JÎ B8h@l ¦B4J4:ä< iJ8. Similiter statuendum est de testamentis Aristotelis, Theophrasti, Stratonis, Lyconis. Quorum primarius fons est Aristo V. 64 i" "Ë*g :X< gÆF4< "Ê ngk`:g<"4 "ÛJ@Ø *4"hi"4, i"*V B@L FL<Z("(g i" z!k\FJT<. Sumpta sunt illa testamenta ex Aristonis B@:<0:@<gb:"F4, quae VII. 163 in indice recensentur. Iam vero hunc indicem Aristonis Chii certissima ratiocinatione Hermippo vindicavimus auctori: qui hac ipsa in re fere ridicule lapsus est, cum omnia scripta, quae Aristonis Chii nomine inscripsit, Aristonis essent Peripatetici: id quod princeps observavit Sosicrates. Cum igitur testamentum Stratonis ex Aristonis Chii scriptis enarretur, apertum est hanc testamenti mentionem ex Hermippi memoria explicandam esse. Quod autem de fonte Stratonei testamenti coniecimus, de Aristotelis testamento constat Athenaei testimonio p. 589c òl n0F4< ~+k:4BB@l ¦< Jè Bgk z!k4FJ@JX8@Ll BkfJå, ¦B4:g8g\"l nVFiT< Jl *g@bF0l JgJLP0iX<"4 ¦< J"Ãl J@Ø n48@F`n@L *4"hZi"4l. Eidem Hermippo fere omnium philosophorum debentur mortes narratae, ad cuius auctoritatem nominatim provocat Laertius de morte Chilonis I. 72. Democriti IX. 43. Zenonis Eleatae IX. 27. Anaxagorae II. 13. Socratis II. 38. Platonis III. 2. Arcesilai IV. 44. Alexini II. 109. Menedemi II. 142. Stilponis II. 120. Menippi VI. 99. Epicuri X. 15. Heraclidis V. 91. Demetrii V. 78. Chrysippi VII. 184. Haec omnia Diocles ex Demetrio Magnete exhibuit, qui diversorum scriptorum de mortibus narrationes collegit velut Satyri de Anaxagora II. 12. de Pythagora VIII. 40. Sotionis de Anaxagora II. 12. de Menedemo II. 143. Neanthis de Platone III. 3. Denique de Septem sapientum epistularum fundamento coniecturam addo. Vni quidem scriptori omnes deberi inde efficies, quod aequo consilio sunt compositae et inter se mirum in modum et rebus et sermone conspirant. Solonem enim invitant Thales Miletum, Bias Prienam, Pisistratus Athenas, Cleobulus Cnidum, Epimenides Cretam: en orbem quendam eiusdem argumenti, in quo Septem versantur epistulae. Dein Croesus septem sapientibus epistulas mittit, quibus respondent Solon, Pittacus, Anacharsis. Denique cum Periandro litterarum commercium habent Chilon, Solon, Thrasybulus. In his omnibus epistulis certa deprehenduntur indicia, quibus ad Ephorum historicum ducamur his epistulis fundamentum tamquam struentem. Anacharsis enim his in epistulis inter sapientum numerum habetur, quem locum ille Ephoro debuit, qui Mysonem a Platone pro Periandro insertum reiecit. Gf. Strab. VII. Schol. Apoll. I. 1277. Senec. ep. XC. Sat convenit, quod Periander non ipsis adnumeratur sapientibus, sed eandem dignitatem amici tutorisque sapientiae sibi vindicat quam Croesus. Accedit quod Ephorus primus sapientes apud Croesum convenisse excepto Thalete, qui inimicitias cum eo exercuit, cf. La. I. 25, testatur. Id quod Herodotus aut nescit aut reicit his verbis I. 29 B4i<X@<J"4 ¦l EVk*4l i:".@bF"l B8@bJå 88@4 Jg @Ê BV<Jgl ¦i Jl {+88V*@l F@n4FJ"Â, @Ì J@ØJ@< JÎ< Pk`<@< ¦Jb(P"<@< ¦`<Jgl ñl ªi"FJ@l "ÛJä< B4i<X@4J@ i" *¬ i" E`8T<. Tribus igitur indiciis ad Ephori revocamur memoriam, cuius historiis et aetati quamquam prorsus est aptum litteris commenticiis res factas exornare, a qua re ne Xenophon quidem abstinuit: tamen has epistulas tribuere non conamur, quarum sermo recentiorem sapit originem. VI. De Laertio et Hesychio. Frequens est et inveterata doctorum opinio, si quae in Suidae philosophorum vitis reperiantur cum Laertio congruentia, talem inter haec intercedere rationem, ut Suidas ea e Laertio deprompsisse videatur: quo fit, ut, quidquid et Laertii et Suidae nititur testimonio, non duplici sed una auctoritate niti putetur. Quamquam haec quo iure statuerentur, nusquam quoad sciam expositum est, tamen haud difficulter huius opinionis fons fundusque aperitur, dummodo illam Suidae imaginem animo nobis refingamus, quae, nupera philologorum Opera tandem aliquando abstersa, antea omnium obversabatur ingeniis. Priusquam enim certa ratiocinatione de proximo praecipuo fonte a Suida ad vitas contexendas adhibito exploratum est, Hesychium puto Milesium, una in re omnes convenerunt, quod de Laertio ut ditissimo vitarum Suidanarum fonte cogitabant, illa locorum frequentia inducti, qui apertissime quamvis nomine fere semper suppresso Laertium agnoscunt auctorem. Nam saepissime Suidam integras Laertii paginas descripsisse princeps I. Casaubonus ad VII libri §107 observavit: quae observatio quantum valeat, nunc demum ex pleno Bernhardyi indice IV. p. 1959 dispicitur, quo Laertiana frustula in Suidae oceano natantia complexus est. Accuratius enim inquirentem non fugiet duo omnino harum adnotationum genera esse discernenda, alterum quod in vocis alicuius vi sententiaque versatur inlustranda ideoque ad 8X>g4l pertinet,4 alterum quod vitis philosophorum appendicis instar subiungitur itaque historicam Suidae partem supplet.5 Hoc vero utrumque genus commune habet, quod "ÛJ@8g>g Laertii verba produntur, cuius nomen semel tantum usurpatur s. v. JgJk"8@(\" — i" ¦ng>l ¦< Jè $4$8\å 7"gkJ\@L )4@(X<@Ll Bgk $\T< n48@F`nT<, a Bernhardyo omissum IV. p. 1959. Qui vero Laertium etiam ad vitas ipsas conflandas esse adhibitum opinantur, novum quoddam idque a Suidae consuetudine nil nisi ad verbum transcribentis prorsus abhorrens fingant opus est. Suidam enim sumunt hanc illam notulam de Laertio decerpsisse atque e talibus disiectis membris illa conformasse vitarum corpuscula. Sed hoc liberalioris Suidae studii documentum plane :@<kgl ferendum esset, nisi accederet, quod illos circulos prorsus turbaret. Non enim doceri potest — id quod doceri iubemus — singulas omnes Suidanarum vitarum partes ex singulis Laertii locis exortas esse: immo si speciatim Laertii et Suidae institueris comparationem, prorsus alia tibi emerget rationis imago, quae inter utrumque intercedit. Quid quod ingens fere numerus Suidanarum notarum nulla via nec vi ad Laertium revocari in eumque potest intrudi? Quid quod saepissime ea, quae Suidae placent, a Laertii memoria liquido dissident, alia partim congruunt, partim in diversas abeunt sententias eaque haud raro ita, ut pleniora Suidas, decurtata Laertius exhibeat. Cuius argumenti acies ut hebetetur, nulla iam via patet nisi ea, qua totius illorum disputationis fundamentum prorsus destruatur. Illi enim, qui inveteratae de Laertio Suidanarum vitarum fonte opinionis sunt participes, Suidae, respondebunt, et Laertium et alterum historiae philosophorum scriptorem praesto fuisse in vitis componendis: huic autem alteri, quidquid apud Laertium non extat, adsignandum esse. At si Suidam sumunt alterius scriptoris copiam exhausisse, quo iure omnino de Laertio singularum notarum auctore, quas et Laertius et Suidas convenienter exhibent, cogitant? An illum alterum fontem putemus constanter diversam a Laertio memoriam esse secutum? Si vero nobis conceditur — atque est concedendum — notas omnes Suidanas i. e. vitarum particulas repeti posse ab hoc, quem ponunt, altero scriptore non iam cogimur ulla necessitate, ut de Laertio singularum particularum auctore cogitemus. Haec cum dicta sint contra opinionem infirmis pedibus incedentem neque unquam perspicuis fultam rationibus, intcntius dimicandum est contra adversarium paratissimum, qualis extitit Valentinus Rose in comment. de Arist. libr. ord. p. 48 ss. Qui cum ratiocinationem suam Delphica qua assolet breviloquentia obscuroque sermone in unius enuntiati spatium inferserit, ordinem, quo illius rationes secuntur, totum et si potero luculentum proferam. Vt igitur efficiat vitam Aristotelis quam vocant Menagianam scriptorumque indicem in ea extantem ad solam Laertii memoriam esse revocanda — qua in sententia anteit Krischius p. 273, secutus est I. Bernaysius de Arist. dial. p. 134 ss. — primum statuit vitam Menagianam prorsus cum Suidana Aristotelis vita congruere: nisi quod Suidas longum librorum indicem describere supersederit. Integrum igitur eius voluminis fragmentum aetatem tulisse, quo Suidas in vitis conscribendis uteretur. Cuius voluminis auctorem in Omnibus, ubi quidem fieri posset, vitis e Laertii libro hausisse ita ut aut illius narrationes in artum cogeret aut passim ad verbum describeret, testium nominibus semper suppressis ac placitis philosophorum dictisque resectis. Nonnumquam quidem eum nova aut paulo diversa eaque semper brevissima de suo addidisse: neque Suidam ipsum ab hac argumenti locupletandi opera abstinuisse. Iam vero has vitas, quas Suidas illi uni auctori debeat, ad verbum congruere cum excerptis, quae Hesychii nomen prae se ferant, ex eodem, quem integriorem servaverit Suidas, scriptore factis: atque ita factis, ut ipsum Laertii nomen in eis saepius usurpetur. Atqui Suidam s. v. {/FbP4@l ipsis verbis librum suum confiteri Hesychii esse ¦B4J@:Z<. Qua ratiocinatione probari vitam Menagianam simulque omnes Suidae vitas Hesychio Illustri Milesio esse vindicandas, qui scripserit z?<@:"J@8`(@< ´ B\<"i" Jä< ¦< B"4*g\ Ï<@:"FJä<. Vt statim fragilem huius argumentationis locum designemus quamvis non ita comparatum, ut inde disputatio ad prorsus falsum eveniat finem: Lehrsii opera [in Mus. Rhen. XVII. p. 453 ss.] ac beneficio tandem aliquando ille fraudulentus libellus, qui Hesychii nomine fertur, detectus est ut foetus miselli recentissimae aetatis Byzantini (nisi forte ut ipse suspicor ipsius Christophori Rufi, qui se hunc libellum in epistula ad Cosmum I Mediceum e tenebris eruisse testatur), qui excerptis suis a Laertio Suidaque factis Hesychii nomen superscripsit nobilissimum, haud nescius, quantopere in hac fraude Suidae verbis s. v. {/FbP4@l iuvaretur. In verbis enim enodandis "@â ¦FJ4 J@ØJ@ JÎ $4$8\@< ¦B4J@:Z" dici nequit, quantum se homines docti torserint cf. Ioan. Meursius in not. ad Hes. Mil. p. 110, Fabricius ed. Harl. V. p. 567, Prellerus in Seeb. ann. vol. 17 p. 183, Naekius in Choer. p. 34 ss., C. Wachsmuthius in symb. Bonn. p. 133, D. Volkmannus ib. p. 729, denique vid. Mus. Rhen. XXII. p. 193 [cfr. supra p. 44]. Nihil igitur ex ea re conligendum est de vero illo Hesychio, quod haec Pseudohesychiana aperte ad Laertium provocant fontem. Ex solo autem Suida diiudicari potest, num re vera Laertius in Hesychii fontium numero habendus sit. Hoc enim tenendum est, Valentinum Rose de praecipuo Suidae fonte veritatem assecutum esse, quamvis vetita et ut ita dicam erronea compita. Neque aliter O. Schneidero in eadem re contigit: qui nimirum eo bene meruit, quod princeps certas causas exposuit, quibus ad unum eundemque Hesychium omnium Suidanarum vitarum auctorem compellimur: ita ut C. Wachsmuthio in symb. Bonn. p. 138 nihil relinqueretur nisi ut spurias intermixtas rationes recideret liquidamque demum redderet argumentationem. Missis igitur Pseudohesychianis ad verum Hesychium animum convertimus i. e. ad vitas Suidanas atque examinamus Valentini Rose hXF4<. 1XF4< dico, non probationem. Nam quas huius hXFg@l inseruit rationes, lenissima manu removendae sunt. Veluti ut doceret Hesychium diversas Laertii sententias in unum confudisse, excitavit Suid. s. v. 5kVJ0l. La. Diog. VI. 87. 88. Scilicet hos locos comparari iubet, quos infra posui:
Ratio, quae inter diversas Laertii narrationes intercedit, in hac re est posita, quod idem factum diversis exornatum coloribus enarratur. Si Antisthenem sequimur, Crates civibus suis pecuniam ex patrimonio vendito factam tribuit, si Demetrium, aut civibus aut liberis sub quibusdam condicionibus. Cur vero Hesychium V. Rose has duas narrationes confudisse opinetur, non dispicio: immo Hesychius presse Demetrii Magnetis instat vestigiis. Si vero V. Rose illa ¦>"k(Lk\F"l J¬< @ÛF\"< verba Hesychium ex priore narratione mutuatum esse putaverit, respondebo etiam e Demetrio Magnete nullam aliam significari pecuniam nisi hanc e patrimonio solutam: quod diserte hoc JÎ pronomine indicatur. Aequalitas autem verborum facillime explicatur, si forte Laertio et Hesychio eidem vel cognati fontes ad manus fuerint. Idem vero dicendum est de altero loco a V. Rose excitato, quo demonstrare studet, Hesychium ad verbutn Laertium descripsisse s. v. ALh"(`k"l. La. Diog. VIII. 39. Concedo narrationem de Pythagorae morte eisdem verbis apud Laertium et Hesychium extare: non sequitur, quod ille consectarium esse voluit: immo cum duae aliae viae pateant ad hanc rem explicandam, tertia illa, quam ipse secutus est, nullam habet vim necessitatis. Primum enim cogitari potest de fontium cognatione, quos Laertius et Hesychius usurpaverunt. Deinde, quod mihi magis adridet, illa narratio a Suida ipso ad vitam Pythagorae Hesychianam appendicis loco addita esse potest: id quod ex ipsis V. Rose verbis p. 48 sumere licet "Suidam, adfirmantis, saepe plura ex diversis scriptoribus excerpta congregantem argumentum augere." Quae suspitio hac re valde stabilitur, quod Suidas re vera longiorem de Pythagoreorum symbolis commentationem s. v. ALh"(`k"l adiecit e Laertio ad verbum depromptam. His igitur duobus locis, quibus V. Rose hXF4< suam fulcire studet, cum nihil effectum sit, nolimus immo ita agere, ut eum iam convictum esse clamemus: immo is est adversarius noster, qui optimas saepe causas consulto taceat atque lectoribus relinquat, ut ipsi vim et probabilitatem decretorum suorum examinent. Qua re operae erit pretium, accuratam inter Laertium et Suidam instituere comparationem, ut luculenter appareat, quantum Hesychius exhibeat, de quo apud Laertium @Û*¥ (kØ. Parentes philosophorum ab Hesychio accuratius quam a Laertio traditi:
Ex his, quae adhuc comparavimus, hoc in aperto est, ea, quae Hesychius seorsum et cum discrimine exhibeat, multo esse plura, quam Valentino Rose visa sint: neque minus adparet haec esse ita comparata, ut Hesychius ea ex aliis fontibus in Laertiana interiecisse nullo modo putandus sit. Quis, ut exemplo utar, sibi persuadebit Hesychium non fuisse contentum Stratonis notasse patrem Arcesilaum, sed alios petiisse libros, e quibus Arcesii nomen adiceret? Quis enim iussit eum accuratiorem esse Laertio? Omnino nonne parvo Hesychianarum vitarum ambitui convenientius est de uno auctore cogitare? An Hesychium putemus tantopere ab aequalium grammaticorum more recessisse, qui excerpendo, breviando, compilando doctrinae famam sibi vindicabant, ut B\<"i" Jä< ¦< B"4*g\ Ï<@:"FJä< componeret ex notis undique collectis et omnia compendia et summaria repudiaret, in quibus tota materia iam erat congesta? Id quod ad Peripateticorum vel Alexandrinorum studia quadrat, non ad Byzantinos sexti saeculi magistellos. At omnino ut rem conficiamus, quid, quaeso, est cur de Laertio Hesychii fonte maiore iure, quam de alio aliquo historiae philosophorum scriptore cogitemus? An forte quod solus aetatem tulit fortunaeque favore — quam stultos adiuvare notum est — ex tanto naufragio servatus est? Nam inde quod multa apud Hesychium congrua inveniuntur cum Laertio, nihil omnino sequitur: nisi forte doceri potest singulis Hesychianarum vitarum particulis respondere singulos Laertii locos; id quod post nostram discrepantiarum enumerationem nemo docere conabitur. Vt igitur dicam quod sentio: eodem iure de Laertio Hesychii fonte cogitamus, quo de Hermippo, Sotione, Sosicrate, Diocle, Demetrio, aliis i. e. nullo iure. Accedit autem res quaedam, quam V. Rose ne verbo quidem tetigit. Hesychium usurpasse uberiorem Laertio fontem, non solum ea re probatur, quod multa in eius vitis extant, quorum apud Laertium nec vola nec vestigium est, sed etiam quod plures vitae ex eisdem philosophiae temporibus et disciplinis apud Hesychium produntur, quas Laertius plane omisit. Quod ut doceam, sat est nomina antestari Alcidamantis, Arignoti, Aristoxeni, Diagorae, Dicaearchi, Dionis, Hecataei, Hermagorae, Zenonis Sidonii, Theaeteti, Theanus Metapontinae, Theodori, Iasonis, Hippiae, Callippi, Persaei, Tyrannionis, Phaniae, Philippi. Panaetii et Posidonii nomina ex hac serie hanc ob causam sunt removenda, quod Laertius etiam eorum vitas enarravit: quas excidisse cum aliorum Stoicorum vitis docet index Laurentianus. Nosmet igitur praefracte negamus in Hesychii vitis nil nisi umbram Laertii dispici, in quam sententiam Val. Rose abiit, ut nobis speciosam suam de Menagiana vita e Laertio repetenda opinionem obtruderet. Vnde autem re vera huius vitae origines repetendae sint, iam nobis quaerendum est. Quid quod E. Heitzius homo sobrii iudicii hoc de tota inter Laertianum indicem interque Menagianum intercedente ratione statuit p. 16 "Geht aus dem eben Gesagten mit hinreichender Sicherheit der Unterschied beider Verzeichnisse in Hinsicht auf den Umfang hervor, so ist er doch nicht ausreichend, um die nahe Verwandtschaft und den gemeinsamen Unterschied [leg. Ursprung] beider in Zweifel zu ziehen. Zu einem ähnlichen Resultate gelangen wir, wenn wir die in beiden Verzeichnissen bei Aufzeichnung der einzelnen Titel beobachtete Reihenfolge vergleichen. — — Ungeachtet jedoch der sich in doppelter Hinsicht zwischen den Verzeichnissen ergebenden Uebereinstimmung tragen wir Bedenken, die von Rose ausgesprochene Meinung zu billigen und einfach Diogenes als die Quelle des Anonymus zu bezeichnen." Qua in commentationis parte ab Heitzio praetermissum nollem, quod index Laertianus liquido haec sola scripta continet, de quibus non ambigitur (V. 34 ñl *8@< ¦i Jä< Bk@(g(k"::X<T< FL((k"::VJT<, JÎ< k4h:Î< ¦((×l »ig4 JgJk"i@F\T<, J ÓF" (g <":n\8giJ". B@88 (k i"Â 88" gÆl "ÛJÎ< <"nXkgJ"4 FL((kV::"J" "ÛJ@Ø i"Â B@nhX(:"J" (kVn@L nT<l gÛFJ@PZ:"J"). Hesychius vero etiam RgL*gB\(k"n" ultimo loco adicit. Quod autem ad ordinem, quo tituli utriusque indicis secuntur, attinet, en conatum nostrum hac tabula expressum: qua demonstrare studemus, quomodo paulatim idem index per diversas librariorum manus in has duas diversasque formas abierit, quas Laertius et Hesychius repraesentant.
His et aliis artibus fortasse genuina totius indicis forma recuperari potest. Quod cum aliis relinquam, eo redeo, ubi Heitzius pedibus subsistit. Quod enim optime ille de cognatione utriusque Aristotelis indicis observavit, omnino in omnes Hesychianos et Laertianos philosophorum indices valet. Quos instituta comparatione docebo ab eodem fonte stirpem deducere. Cuius cognationis vestigia in hac re agnoscenda sunt, quod Laertius Hesychiusque unum semper eundemque exhibent indicem sed suo quisque discrimine, ita ut modo hic, modo ille pleniora praebeat. Exempla vero haec consignabo:
Aperuimus igitur interiorem horum indicum cognationem. Tantum enim abest, ut Hesychius Laertium descripserit et compilaverit, ut ab utroque ex uno fonte, sed cum discrimine haustum esse censeamus. Iam vero hic communis fons indagandus est. Cum autem pro certo statuendum sit, vitas Hesychianas ex eodem fonte fluxisse, unde indices, ratio postulat, postquam edocti sumus Laertianorum indicum fontem eundem esse Hesychianorum, ut conligamus, quidquid ex Hesychii vitis ad singulos illos quos eruimus fontes Laertii referendum est.
Tenemus igitur Hermippum, Satyrum, Duridem, Aristippum, Sotionem, Hippobotum, Heraclidem, Apollodorum, Neanthem, Timaeum, Aristoxenum, Demetrium Magnetem alios, e quorum memoria conformatae sunt Hesychii philosophorum vitae. Apertum vero est eum non omnes hos ipsum inspexisse: hoc potius quaerimus, quis sit ille unus scriptor, qui horum omnium rivulos in agrum suum derivaverit ideoque ab Hesychio commodissime potuerit compilari. Si quis vero hanc scriptorum seriem oculis perreptaverit, non dubitabit, quin suspitio in uno certoque haereat homine. Ex illorum scriptorum numero aetate recentissimus et Hesychii temporibus proximus est Demetrius Magnes, idem, qui ceterorum scriptorum doctrinam iam in usum suum converterat. Atqui ex ipsa disputatione nostra adparet eosdem prorsus scriptores, ad quorum auctoritatem singulae vitarum Hesychianarum particulae redeant, a Demetrio Magnete esse usurpatos. Vt igitur dicam, quod consectarium est: Demetrius Magnes est ille unus fons, e quo Hesychius doctrinam suam hausit, Demetrii Magnetis color faciesque ex Hesychio tamquam e palimpsesto enitescit. Hoc novo adminiculo, quod modo assecuti sumus, certius effici potest, quod in quinto capite magis coniecerim quam probaverim, Demetrium Aristippi quoque Bgk B"8"4l JkLnl librum usurpasse. Conf. Suid. s. v. 1g`nk"FJ@l. Laert. V. 39. Idem de Hippoboto dicendum est cf. Suid. s. v. z+:Bg*@i8l. La. VIII. 51. 69. Suid. s. v. 1g"<f La. VIII. 43. Etiam hoc iam est in liquido positum, epistulas sapientum et aliorum e Demetrio in Dioclem fluxisse cf. Suid. s. v. z+B4:g<\*0l cf. La. I. 64. 112. Suid. s. v. 58g`$@L8@l La. I. 93. Suid. s. v. {3BB@ikVJ0l. Etiam Timotheus in Demetrii fontium numero habendus est cf. Suid. s. v. z!k4FJ@JX80l. La. V. 1. La. III. 4. 5. Neanthes — Dicaearchus — Timotheus V. 1. 2. Hermippus — Timotheus — Hermippus. — Non erat academicae scholae addictus cf. La. III. 5. IV. 4. De Timaeo eiusdem Demetrii fonte cf. Suid. s. v. z+:Bg*@i8l La. VIII. 60. Restat, ut etiam Alexandrum Polyhistorem censeam Demetrio praesto fuisse cf. Suid. s. v. OkbF4BB@l La. VII. 179. Suid. s. v. ETikVJ0l. La. II. 18. Suid. s. v. ALh"(`k"l. Cyr. adv. Iul. IX. 133. Iam extat uno vitarum loco nomen a librariis corruptum z!(kXFnT< ¦< {?:T<b:@4l, e cuius ductibus O. Schneiderus feliciter z!(kgF4nä< eruit. Qui cum ad Apollonios Tyanenses excitetur, alteri vel tertio p. Chr. saeculo adsignandus esse videtur. De cuius homonymorum tabulis non dubito: quid egit Argesiphon nisi ut Demetrii indices usque ad aetatem suam supplendo continuaret? Quam operam paullo socordius, si recte video, praestitit: si quidem constat eum Demetrii errores, a viris doctis post Demetrium detectos, integros in librum suum transtulisse. Id quod luculentis exemplis demonstrabo, si mihi copia fuerit hanc totam materiam cum pulvisculo exhauriendi.6 Neque hoc neglegentiae vitium Argesiphon vitavit, quod nonnunquam ad verbum res descripsit, quas Demetrio quidem scribere licuit, non licuit homini multo recentiori. Vt uno defungar exemplo: nulla ratione, nisi hac, quam modo indicavimus, haec Hesychi verba possunt explicari s. v. z+B\i@Lk@l — i" *4X:g4<g< º "ÛJ@Ø FP@8¬ ªTl 5"\F"k@l J@Ø BkfJ@L §B0 Fi.r, ¦< @Íl *4V*@P@4 "ÛJl ¦(X<@<J@ 4*r. Hoc loco innisi Zumptius alii anno XLIII a. Chr. n. Epicureorum scholam evanuisse sumunt: quod nobismet sumere non licet, quippe qui docuerimus eam etiam Tiberii Caesaris aetate integris et continuis successionibus floruisse. Turbae vero illo loco excitatae facillime sedantur, si nobiscum facis adfirmantibus, hoc ipso anno XLIII Demetrium Magnetem librum suum composuisse: id quod Scheurleeri computis optime convenit. Significavit igitur Demetrius Epicureorum scholam aetate sua fuisse superstitem: cuius nota integra transiit in Argesiphontem atque inde in Hesychium: quem descripsit Suidas. Hanc igitur accipe tabulam — ut tandem aliquando disputationi finem imponamus — qua totam rationem, quae inter Laertium Suidamque intercedit, adhibito stemmatis artificio exprimamus: Dabam Lipsiae anno MDCCCLXVII. 1. Id statuo etiam de indice Aristotelis Laertiano, qui dici nequit quantas turbas excitaverit. Quem e Favorini libris esse sumptum Valentinus Rose in Arist. pseud. p. 8 adfirmavit atque E. Heitzius p. 46 ss. concessit: id quod suo loco suoque tempore reiculum erit. Vbi etiam illa corruet sententia, quam V. Rose tamquam fundamentum aedificio suo mirabili substruxit, quam etiam I. Bernaysius tuetur his ille verbis usus in script. de Arist. dialogis p. 133. "Den Katalog der aristotelischen Schriften habe ich vermuthungsweise dem Rhodier Andronicus beigelegt, weil dieser Peripatetiker für den ersten Verzeichner und Ordner der aristotelischen Schriften einstimmig im späteren Alterthum gehalten wird [erravit Bernaysius] und seine Arbeit sicherlich die verbreitetste war." Val. Rose in Ar. pseud. p. 8 "nemo dubitare poterit, quin (Favorinus) eosdem illos indices vulgares secutus fuerit, quos Andronico tribuit Plutarchus eius aequalis." Contra Heitzius disputat p. 46. "Dagegen sind wir nicht im Stande, uns von der Unmöglichkeit zu überzeugen, dass Favorinus aus keiner andern Quelle als aus Andronicus, dessen Name nirgends bei Diogenes genannt wird, geschöpft haben soll." Remoto hoc de Favorini Laertiani indicis fonte gravissimo errore apparebit E. Heitzium ea in re verum adsecutum esse, quod Hermippum Callimacheum Aristotelis indicis auctorem significat p. 46 ss. Andronicum autem reicit. Diversas Valentini Rose, Bernaysii, Heitzii rationes measque ipsas haec repraesentat tabula:
4. velut s. v. "ËkgF4l, F"kVB@Ll, ik`::L", ßB@$Vhk"< etc. 5. velut s. v. }!ikT<, ALh"(`k"l, OkbF4BB@l, 1g`*Tk@l, 5kVJ0l etc. 6. Haec, quae probavimus, non solum ad philosophorum, sed etiam ad poetarum, rhetorum, historicorum, medicorum vitas pertinere unusquisque dispicit. — Sed patet prorsus alia via, qua demonstrari possit, ex homonymorum indicibus profectum esse Hesychii compendium. Quod uno verbo notasse velim. |